سه تار سازي است قديمي و از دسته سازهاي زهي كه در اثر ضربه ناخن انگشت سبابه به صدا در مي آيد . وجه تسميه سه تار معلوم است ؛ زيرا اول داراي سه سيم بوده و بعد ها يك سيم به آن اضافه شده است . مي گويند كه سيم چهارم را "مشتاق عليشاه " اضافه كرده و به نام او آن را " مشتاق " گويند . سه تار تشكيل شده از كاسه ، دسته و پنجه كه محل گوشي ها است. كاسه اين ساز تقريبا كروي و به شكل گلابي است كه از وسط نصف كرده باشند.

جنس كاسه از چوب درخت توت است . روي كاسه ساز صفحه نازك چوبي قرار دارد كه درروي آن نزديك دسته ساز چند سوراخ تعبيه شده است . اندازه سه تار در نواحي مختلف فرق مي كند و بطور متوسط در حدود 76 تا 80 سانتي متر است محل ارتعاش آزاد سيم يعني فاصله خرك تا شيطانك 63 سانتي متر است . روي دسته به وسيله زه باريكي پرده بندي شده است و در پهلوي دسته شياري است كه محل گره زدن زه پرده ها است .

پرده هاي اصلي با چند لا، زه پيچيده شده است كه آن را شاه پرده و پرده هاي فرعي را ميان پرده مي گويند . سه تار داراي چهار سيم است . سيم ها در انتها به سيم گير متصل بوده و پس از عبور از خرك موازي هم در امتداد دسته از شيار شيطانك رد شده و بعد از يك " زه چهار لا " كه فوق شيطانك است گذشته و به گوشي ها پيچيده مي شود . گوشي روي پنجه مخصوص سيم سفيد ( اول و سوم ) و گوشي پهلوي پنجه مخصوص دو سيم زرد ( دوم و چهارم ) است . در آزمايش هايي كه روي تارهاي مرتعش بعمل آمده معلوم شده كه سيم هايي كه با زدن مضراب به ارتعاش در مي آيد اگر محل مضراب در كنار باشد "هارمونيك " فراوان يا فركانس زياد ايجاد مي كند.

ازين جهت چنين سازي صدايي تيز فلزي دارد . در صورتي كه اگر به جاي مضراب ناخن يا انگشت را بكار بريم از عده هارمونيك با فركانس زياد كاسته شده و صدا ملايم تر به گوش مي رسد ازين جهت صداي سه تار از سازهاي مشابه لطيف تر است . سه تار داراي 25 تا 28 پرده است . وسعت صوتي آن در روي سيم اول از ( do3 تا SoI4 ) و روي سيم زرد از ( SOI1 تا Re4 ) است . براي نواختن ، سه تار را روي ران پا قرار مي دهند و با ناخن انگشت سبابه دست راست عمود بر امتداد سيم ضربه وارد ميكنند .

دانلود تكنوازي ستار با  غير لينك مستقيم

download

برای دانلود بر روی ادامه مطلب کلیک کنید.

«زبان تار»، بدیهه‌سازی سه‌تار «جلیل شهناز» با همراهی تنبک «جهانگیر ملک» در «دستگاه‌ شور»، «دستگاه سه‌گاه» و «آواز ابوعطا» است که در ۳ قطعه و به مدت زمان ۵۹ دقیقه و ۵۲ ثانیه منتشر شده است.

فهرست:
۱. بدیهه‌سازی در دستگاه سه‌گاه
۲. قطعه‌ی شور دشت
۳. بدیهه‌سازی در دستگاه‌ شور و آواز ابوعطا

دانلود

قطعه اول

27.09 MB

قطعه دوم

11.54 MB

قطعه سوم

16.46 MB

از آنجائی که اکثر هنرجویان و نو آموزان در شروع یادگیری پیانو اطلاعات کمی در مورد نحوه تمرین و یا روشهای یاد گیری یک ساز دارند داشتن آگاهی کافی و همچنین دورنمایی کلی از مسیری که پیش رو دارند می تواند به آنها در هر چه بهتر پیمودن این راه کمک کند. در این صفحه سعی کرده ام تا حد امکان به این موضوع بپردازم .
به طور کل هنرجو برای یادگیری اصولی یک ساز نیازمند فراگیری مطالب زیر است :

۱- تئوری موسیقی
محور اصلی تئوری موسیقی، بحث در مورد ماهیت، اصول، قواعد و همچنین خواندن و نوشتن و اجرای موسیقی است. همه کسانی که به نوعی به فعالیت در زمینه موسیقی می پردازند نیازمند یادگیری تئوری موسیقی می باشند. بهرمندی از دانش تئوری موسیقی در کنار فعالیت های عملی می تواند پیشرفت یک هنرجو را تضمین کند.

خوشبختانه کتاب های مختلفی در زمینه تئوری موسیقی در کشورمان منتشر شده است که هنرجو می تواند به تنهایی یا زیر نظر مربی به یادگیری مفاهیم آن بپردازد. از میان کتاب های منتشر شده در ایران شخصا کتاب "تئوری بنیادی موسیقی" تالیف پرویز منصوری را می پسندم. این کتاب در عین سادگی و روان بودن تقریبأ به همه مباحث تئوری موسیقی پرداخته است و می تواند مرجعی مناسب برای علاقه مندان به موسیقی باشد.     

۲ - سلفژ
کلمه سلفژ ممکن است برای بسیاری از هنرجویان مبتدی نا آشنا باشد. معنی این کلمه نت خوانی است. در این بخش هنرجو باید با مبانی نت خوانی به صورت تئوری و عملی آشنا شود.

برای خواندن و نوشتن موسیقی از خط مخصوص موسیقی يا خط نت استفاده می شود که همه هنرجویان برای فراگیری اصولی سازشان به آن نیاز دارند. خط موسيقي ابزار و الفبای آموزش در موسيقي است که مانند هر خط ديگري از نشانه ها و قواعد خاص خود بهره مي گيرد. از آنجا که يادگيري و تسلط  بر این خط نیازمند تمرین فراوان و همچنین صرف زمان کافی است از این رو  هنرجویان برای کسب موفقیت در سازشان باید از همان ابتدا یادگیری خط نت را  در رأس كار خود قرار دهند. 

سلفژ خود شامل دو بخش است:
الف ) سلفژ سازی و یا پارلات (Parlati )
هدف این بخش از سلفژ آشنایی هنرجو با نت های موسیقی (از بم ترین تا زیرترین در گستره صوتی- موسیقایی)، درک ریتم و ریتم خوانی ، تقویت سرعت در چشم خوانی (Sight Reading ) و تسلط وی بر اجرای نت های مورد نظر است.  
ب ) سلفژ آوازی و یا کانتات (Cantati )
بخش آوازی سلفژ تربیت گوش (Ear Training) هنرجو از نظر آوایی و درک صوت و نیز آموزش وی برای خواندن و سراییدن صحیح نت های موسیقی است.
از نظر اصول آموختن موسیقی سلفژ یکی از پایه ای ترین و تاثیرگذارترین بخش ها برای تربیت یک نوازنده و یا خواننده است. لذا عدم آشنایی هنرجو با این بخش موجب تضعیف پایه آموزش موسیقی در وی خواهد شد.

در  اینجا برای یادگیری سلفژ و تئوری موسیقی وبسایت زیر را برای علاقه مندان آشنا به زبان انگلیسی معرفی می کنم:

www.musictheory.net

همچنین برای تمرین سلفژ می توانید نرم افزار کم حجم و بسیار سودمند این وبسایت را که در قالب فایل Macromedia Flash می باشد از اینجا دانلود کنید. 

۳- تمرینات تکنیکی
هدف از تمرینات تکنیکی رفع ضعفهای اجرایی هنرجو است. این ضعف ها در ساز پیانو می تواند کندی در اجرا، ضعف انگشتان به خصوص انگشتان دست چپ در اجرای سریع و روان قطعات، هماهنگ نبودن دو دست، ضعف در تشخیص و هماهنگی ضرب و ریتم و ... می باشد. به علاوه. بسته به سطح نوازندگی هنرجو تمرینات تکنیکی مناسبی وجود دارد که موجب آشنایی وی با تکنیک های نوازندگی پیانو خواهد شد. این تمرینات با صلاحدید مربی برای هنرجو در نظر گرفته خواهد شد.

۴-قطعه
قطعه یا آهنگ اثری از یک آهنگساز است که برای ساز و یا سازهای به خصوصی ساخته می شود. هدف نهایی آموزش و تربیت یک نوازنده، اجرای این بخش است. برای هنرجویی که به درجه نوازندگی رسیده است نوع قطعه می تواند مهم نباشد و در واقع این هنرجو می تواند بسته به سلیقه و روحیات خود قطعه مورد نظرش را خود انتخاب کند. اما برای هنرجویی که در مرحله آموختن است انتخاب قطعه باید مناسب با سطح نوازندگی او باشد.
از آنجاییکه معمولا آهنگسازان در تصنیف قطعات خود اهداف آموزشی خاصی را دنبال نمی کنند ممکن است آثار ساخته شده آنها مناسب آموزش به هنرجو نباشد. بنابراین موسیقیدانان و مولفین کتب آموزشی موسیقی، برای بهره بردن از این گونه قطعات معمولا آنها را تا جاییکه به محتوای قطعه لطمه وارد نشود ساده می کنند. به اینگونه قطعات، قطعات ساده شدهSimplified Pieces () گفته می شود. به عنوان مثال اجرای بخشی از سمفونی شماره 5 بتهوون توسط پیانو و برای یک هنرجو که در مرحله آموزش قرار دارد امکان پذیر نیست. چرا که این قطعه برای ارکستر بزرگ نوشته شده است و نه برای یک ساز به تنهایی. در اینجا علاوه بر ساده کردن، باید قطعه به گونه ای تغییر یابد که مناسب اجرا توسط پیانو گردد و در عین حال یاد آوری کننده سمفونی 5 برای شنونده باشد.
در هر جلسه آموزش، مربی قطعه مناسب با توان هنرجو را برای وی انتخاب کرده و در اختیار او قرار می دهد. گرچه درخواست هنرجو برای یادگیری آهنگ مورد علاقه اش نمی تواند از از سوی مربی مربوطه نادیده گرفته شود ولی با اینحال وی باید در نظر داشته باشد که در صورتی که قطعه درخواست شده در حد توانایی او نباشد، سعی در اجرای قطعه به هر طریق و نگرفتن نتیجه مناسب می تواند انگیزه یادگیری و اعتماد به نفس را در وی کاهش دهد و چه بسا وی را از ادامه یادگیری موسیقی منصرف نماید.

۵- متود آموزشی :
براي يادگيري و تسلط بر روي يك ساز، روشها و تمارين ويژه اي وجود دارد كه مخصوص آن ساز ساخته و تأليف مي شوند كه به اين تمرين ها متود (Method ) گفته مي شود. متودها  همه مباحث و مفاهیم آموزشی را در قالب تمرینات ویژه و هدفدار  به هنرجو آموزش می دهند. همچنین متودها دارای سطوح آموزشی متفاوتی هستند و بسته به سطح نوازندگی هنرجو متود های مختلفی تالیف می شود. متود های جامع و کامل تر معمولا به صورت دوره (Course) تالیف می شوند و هنرجو را از سطوح مبتدی و پایه ای به سطوح پیشرفته و بالاتر هدایت می کنند. در این نوع متود ها معمولا همه نیازهای آموزشی یک هنرجو از جمله نت خوانی و تکنیک هم لحاظ می شود.
متود هايي كه براي شروع آموزش پيانو تصنيف مي شوند بايد شامل تمام فاكتورهاي فوق باشند. يعني علاوه بر آموزش خط نت و مفاهيم آن، به تدريج پايه هنرجو را براي يادگيري و تسلط بر ساز تقويت كنند. از آنجا كه در بيشتر موارد آموزش موسيقي از سنين پايين تر آغاز مي شود، اين متود ها بايد طوري طراحي شوند كه بتواند با هنرجو ارتباط برقرار كند. به كار بردن قطعات آشنا براي گوش كودك در كنار تمرينات تكنيكي، استفاده از شكل ها و تصاوير مناسب (در صورت امكان رنگي) و چاپ تميز و درشت خط نت از ويژگي هاي يك متود خوب براي شروع است.

از آنجایی که روند آموختن ساز به خصوص ساز پیانو که از گستردگی آموزشی بالاتری برخوردار است ممکن است موجب خستگی هنرجو شود، مولفین اینگونه متود ها سعی می کنند برای حفظ زيبايي و جذابيت کار به نوعی تمرینات آموزشی را با قطعات آشنا با گوش هنرجو تلفیق کنند به گونه ای که هم لطمه ای به قطعه اصلی وارد نشود و هم اهداف آموزشی متود تحقق یابد. معمولا متودهايي كه در قالب آهنگ هستند بيشتر مورد توجه هنرجويان به خصوص كودكان قرار مي گيرند. علاوه بر اين، همزمان با افزايش سطح نوازندگي هنرجو، قطعاتي در قالب آهنگ و متناسب با سطح توان هنرجو از سوي مربي مربوطه اش انتخاب شده و در اختيار او قرار مي گيرد تا هنرجو برای ادامه مسیر انگیزه لازم را کسب کند . اين كار علاوه بر افزايش علاقه و ذوق در هنرجو زمينه آشنايي او با آهنگسازان و سبكهاي مختلف هنري را نيز مهيا خواهد كرد.

پيشرفت يك هنرجو تا حدود زيادي به ميزان تمرين و همچنين روشي كه براي تمرين بر مي گزيند وابسته است. پس از انتخاب و پيشنهاد يك متود و یا قطعه مناسب توسط مربي، مطالب درس داده شده در هر جلسه آموزش بايد توسط هنرجو مرتبا تمرين و تكرار شوند. براي پيشرفت مطلوب زياد تمرين كردن به تنهايي كافي نيست بلكه چگونه تمرين كردن بسيار مهم تر است.  

براي يك تمرين مؤثر به چه چيزهايي بايد توجه داشت؟

تمرينات پيوسته و منظم باشند
 بهترين و مؤثرترين روش تمرين، تمرين روزانه است. به اين ترتيب كه هنرجو بايد برنامه ای مشخص و منظم براي تمرين روزانه و براي مدت معيني از روز براي خود در نظر بگيرد. شروع تمرين کمی قبل از تحويل تكاليف و فاصله زماني زياد بين هر دو جلسه تمرين به شدت از كارايي تمرينات خواهد كاست. زمان متوسط تمرين روزانه بين 30 دقیقه تا 2 ساعت در روز است كه البته اين زمان بسته به فعاليت و علاقه هنر جو ممكن است متفاوت باشد.

زمان شروع تمرين بايد مناسب باشد
 وضعيت جسمي و روحي هنرجو در هنگام تمرين بسيار اهميت دارد. افراد مختلف داراي فعاليت هاي بيولوژيكي متفاوتي هستند و زمان اوج فعاليت روزانه در افراد مختلف متفاوت است. به طور معمول، بهترين زمان براي تمرين موسيقي، عصر هر روز مي باشد.

مكان تمرين و موقعيت ساز مناسب باشد
 مكان قرار گيري ساز بايد به گونه اي باشد كه هنرجو احساس راحتي كند. محل تمرين بايد ساكت باشد تا هنرجو بتواند تمركز بهتري داشته باشد همچنين براي تمرين بايد از نور كافي و مناسب بهره برد. براي كيبورد و ارگ حتما بايد از پايه مخصوص ساز استفاده شده و ارتفاع پايه متناسب با قد هنرجو باشد براي تنظيم پايه بايد دقت داشت كه ساعد هنرجو به هنگام نواختن تقريبا در امتداد افق باشد. همچنين بايد از يك صندلي ثابت و راحت، با ارتفاع مناسب و بدون تكيه گاه براي دست استفاده شود.

پیانو های آکوستیک که از ارتعاش سیم برای تولید صوت استفاده می کنند مانند سایر سازهای زهی نظیر ویلن و گیتار باید برای داشتن صدای مطبوع کوک شوند. کوک کردن ساز پیانو در مقایسه با سازهای ذکر شده تفاوت های اساسی دارد. اولین تفاوت مربوط به تعداد سیم های این ساز می باشد که این تعداد در پیانو های استاندارد به بیش از ۲۳۰ سیم می رسد. درحالی که تعداد سیم های یک ویلن به ۴ و گیتار کلاسیک به ۶ محدود می شود! تعداد زیاد سیم های پیانو کوک کردن آن را بسیار مشکل تر می کند ولی خوشبختانه ماندگاری کوک در این ساز بسیار طولانی تر از سازهای زهی دیگر است.
پیانو های دیجیتال به دلیل داشتن سیستم تولید صوت الکترونیکی در این بحث نمی گنجند.   
قبل ازخواندن این بخش پیشنهاد می شود صفحه درباره پیانو را مطالعه فرمایید.

چرا پیانو از کوک خارج می شود؟

میزان رطوبت  و دمای هوا
مهمترین عوامل از کوک خارج شدن پیانو تغییرات، به خصوص تغییرات ناگهانی دما و رطوبت محیط است. این دو عامل بیشترین تاثیر را بر ساند بورد ساز که از جنس چوب است می گذراند. هرگاه رطوبت هوای محیط زیاد شود ساند بورد با جذب رطوبت، کمی منبسط شده و درنتیجه با فشار به بریج که انتهای سیم های پیانو به آن وصل است کوک سیم ها را بالا می برد. عکس این اتفاق زمانی که هوای محیط خشک است می افتد و ساند بورد جمع تر شده و با آزاد تر شدن سیم ها کوک پیانو کم می شود. دمای هوا عامل دیگریست که روی ساند بورد و سیم های پیانو تاثیر می گذارد. سرما و گرما  می توانند موجب تغییر حجم و اندازه جزیی این بخش های پیانو شوند. ولی همین تغییرات جزئی برای تغییر کوک ساز کافیست.          
این تغییرات معمولاً در ابتدای نیمه اول و دوم سال اتفاق می افتد از این رو ابتدای هر نیمه می تواند زمان خوبی برای کوک کردن ساز باشد. تغییرات ناگهانی دما و رطوبت محیط بیشتر زمانی رخ می دهند که سیستم حرارتی-برودتی ساختمان به دلیل ترک ساکنین آن فعال نباشد. گرچه این اتفاق گاهی به دلیل ترک طولانی تر ساختمان مانند مسافرت ناگزیر است با این حال برای جلوگیری از تغییر کوک ساز بهتر است تا حد امکان شرایط محیطی یکنواختی برای ساز فراهم کرد.        

نو بودن ساز
پیانوهای نو به دلیل خام و همساز نبودن بخش های تشکیل دهنده آن که عمدتاً از جنس چوب و فلز می باشد با سرعت بیشتری کوک خود را از دست می دهند. از این رو برای تثبیت کوک ساز ممکن است در سال اول خریداری بسته به مدل و کیفیت ساز تا ۴ بار یا بیشتر احتیاج به کوک داشته باشند.  

حرکت دادن پیانو
حرکت دادن ساز به خصوص بلند کردن آن می تواند به راحتی کوک ساز را تغییر دهد. تکان و لرزش شدید ساز به سیم ها و ساند بورد فشار آورده و موجب تغییر تنش روی آن ها شده و در نتیجه ساز از کوک خارج می شود. برای جلوگیری از این اتفاق، تغییر مکان پیانو باید به آرامی و تا حد امکان به کمک چرخ های آن انجام شود.     

نواختن با پیانو
شاید عجیب باشد ولی نواختن پیانو به خصوص زمانی که قوی می نوازید به مرور کوک ساز را تغییر می دهد. این بدان علت است که  ضربه چکش های ساز موجب ارتعاش سیم ها شده و در نتیجه این ارتعاش ها به تدریج سیم ها از کوک خارج می شوند. این عامل در مقایسه با عوامل ذکر شده فوق تاثیر ضعیف تر و تدریجی تری بر کوک ساز دارد ولی در نهایت با گذر زمان می تواند موجب از کوک خارج شدن ساز شود. به همین دلیل حتی وقتی شرایط نگهداری پیانو مناسب باشد باز هم کوک آن تغییر می کند.       

لق شدن سیم گیر ها
سیم گیرها قطعات کوچکی به شکل پین هستند که در درون چوب چند لایه (لمینیت )نصب و محکم شده اند و یک سر سیم های پیانو با آنها وصل شده است. با چرخش این پین ها کوک سیم کم و یا زیاد می شود. سیم گیر ها به دلیل فشار و تنش بسیار زیادی که تحمل می کنند به تدریج و به مقدار جزئی در جای خود می چرخند. این چرخش پین ها هرچند کوچک می تواند تاثیر محسوسی در کوک پیانو ایجاد کند. از این رو به مرور زمان پیانو کوک خود را از دست می دهد. 
در پیانو های قدیمی سیم گیرها ممکن است در طول سالیان متمادی و در اثر فشار سیم یا چرخش زیاد به دلیل دفعات زیاد کوک لق شوند. این مشکل ممکن است به مرور و برای یک یا چند پین ایجاد شود که در نتیجه نت های مربوط به این سیم ها با فاصله کوتاهی پس از کوک شدن از کوک خارج می شوند. در اینگونه موارد تنها راه حل برای رفع این مشکل کمک گرفتن از یک تکنیسین مجرب تعمیر پیانو می باشد.           

چرا و در چه بازه زمانی باید پیانو را کوک کرد؟

پیانویی که از کوک خارج می شود جدای از آزار دادن گوش نوازنده به دلیل ناهماهنگ و نا موزون بودن صداها، به تدریج انگیزه نواختن را از هنرجو خواهند گرفت. به علاوه صداهای ناهماهنگ پیانو می تواند به مرور درک و دریافت هنرجو از اصوات درست را دچار اختلال کرده و یا به زبان عامیانه گوش هنرجو را خراب کند.
کوک مرتب و به موقع پیانو همچنین به حفظ و ماندگاری پیانو کمک خواهد کرد. عملکرد سیم ها و ساند بورد پیانو با کوک مرتب و البته نواختن ساز به تدریج بهتر شده و یا به اصطلاح ساز جا افتاده می شود.       
اکثر تولید کنندگان و همچنین تکنیسین های پیانو حداقل ۲ کوک در سال را برای حفظ صدای درست ساز توصیه می کنند. با این حال بسته به نوع و میزان استفاده ای که از ساز می شود این تعداد می تواند متفاوت باشد. اگر ساز شما تنها به عنوان بخشی از مبلمان منزلتان بوده و استفاده بسیار کمی از آن می کنید ممکن است تا ۱ سال احتیاجی به کوک نداشته باشید ولی اگر حد اقل هفته ای ۱ بار با آن می نوازید شما به دست کم ۲ کوک در سال احتیاج خواهید داشت. پیانوهایی که به میزان زیاد از آن ها استفاده می شود -مانند پیانو های نوازندگان حرفه ای یا پیانوهای آموزشگاه ها و سالن های کنسرت- ممکن است هر ماه نیاز به کوک داشته باشند.
همانطور که پیشتر گفته شد، شرایط خاص مانند تغییر ناگهانی رطوبت و دمای محیط و همچنین  تغییر مکان ساز می تواند ساز را از کوک خارج کند. اگر بخواهیم این شرایط را در نظر نگیریم بهترین زمان برای کوک پیانو ابتدای هر فصل است که این کوک ها به کوک فصلی موسومند. برای پیانو هایی که به ۲ کوک در سال نیاز دارند ابتدای بهار و پائیز که شاهد تغییرات قابل ملاحظه دما و رطوبت محیط هستیم زمان مناسب کوک ساز خواهد بود.               

نمائی از اجزای داخلی یک پیانو دیواری 

چگونه باید از پیانو نگهداری کرد؟

در زیر به برخی از نکاتی که برای نگهداری پیانو باید انجام دهید اشاره کرده ام :

محافظت در برابر سرما و گرما
پیانو را باید از هر گونه وسیله حرارتی نظیر بخاری رادیاتور و ... دور نگاه داشت.  خشکی پیش از حد هوا و حرارت زیاد به راحتی می تواند آسیبهای جدی به ساند بورد و بدنه ساز که از چوب هستند وارد کند. اگر نمی توانید از خشکی هوا اجتناب کنید حتما از یک دستگاه بخارساز خانگی برای جبران رطوبت محیط استفاده کنید.   
همچنین باید از نگهداری  پیانو در هوای سرد اجتناب کرد. برای محافظت از ساز باید از قرار دادن ساز نزدیک مکان هایی که در معرض هوای سرد قرار دارند مانند درب و پنجره خودداری کرد. همچنین در فصل زمستان قبل از ترک خانه به مدت طولانی باید دمای محیط را درحد مناسبی ثابت نگه دارید.
از قرار دادن پیانو درمعرض تابش مستقیم نور آفتاب باید شدیداً خود داری کرد. این کار به مرور رنگ ساز را از بین برده و در صورت خشک بودن هوا موجب ترک برداشتن چوب یا ساند بورد ساز می شود.
به طور کل هر محیطی که انسان در آن احساس راحتی می کند برای پیانو نیز مناسب است.         

محافظت در برابر رطوبت
از قرار دادن ساز در مکان هایی که رطوبت بالا دارند باید پرهیز کرد. رطوبت بالا موجب زنگ زدن سیم ها و تاب برداشتن و تغییر شکل ساند بورد و قطعات چوپی اکشن ساز می شود. در مناطق مرطوب می توان از کیسه های رطوبت گیر در درون پیانو استفاده کرد. به طور کل رطوبت نسبی ۴۵ تا ۶۰ درصد و دمای ۲۰ درجه بدونه تابش مستقیم نور خورشید بهترین شرایط برای نگهداری پیانو می باشد.  

کوک مداوم و منظم
برای تجربه صدایی خوب و مطبوع و همچنین حفظ سازتان در یک وضعیت ایده ال باید آن را به طور مداوم و طبق برنامه منظم کوک کنید.

تمیز نگاه داشتن ساز
سازتان را برای حفظ زیبایی و جلوگیری از لک شدن، هر از چند گاه و به کمک پارچه نرم تمیز کنید. در مورد کلیدهای پیانو بهتر است از مواد پاک کننده مخصوص لوازم خانگی استفاده کنید. هنگام تمیز کردن کلید های پیانو توجه داشته باشید در صورتی که ماده پاک کننده به صورت اسپری باشد از پاشیدن مستقیم به سطح کلید ها خود اری کنید، زیرا کناره های کلیدهای پیانو معمولا فاقد روکش بوده و مایع اسپری می تواند بین کلیدهای پیانو چکیده و موجب خرابی آن ها شود. برای جلوگیری از این کار اسپری را به یک پارچه نرم پاشیده و به کمک آن کلید ها را تمیز کنید. بلافاصله پس از تمیز کردن کلیدها باید آن ها را با پارچه نرم دیگری خشک کنید. در زمانی که از ساز استفاده نمی کنید همیشه درپوش کلید ها را ببندید تا از ورود گرد و خاک و ضایعات دیگر جلوگیری شود. هرگز از مواد شوینده و حلال قوی برای تمیز کردن بدنه و کلید ها استفاده نکنید زیرا این مواد به راحتی می توانند روکش یا پولیش ساز را از بین ببرند. همچنین پارچه های زبر موجب ایجاد خراش های کوچک سطحی بر روی لایه پولیش ساز می شوند. بنابراین بهتر است از پارچه های نرم برای این کار استفاده کنید.    

درباره پیانو
پيانو مهمترين و قوي ترين ساز خانواده كلاويه اي یا کلید دار است. اين ساز را ساز مادر ناميده اند زيرا هم از محدوده يا وسعت صداي بيشتري نسبت به سازهاي ديگر ( به غير از ارگ ) برخوردار است و هم اين امكان را به نوازنده مي دهد تا همزان ده نت را اجرا كند، يعني به تعداد تمام انگشتان دست. محدوده صداي اين ساز كمي بيشتر از هفت اكتاو است و از لحاظ کیفیت و طنین صدا، مطبوع ترين و وسيع ترين ساز در بين سازهاي موسيقي است. اين دو خصوصيت سبب شده كه از پيانو به عنوان ساز سلو ( تك نواز )، ساز همراهي كننده و نيز ساز شركت كننده در اركستر مجلسي و بزرگ و همچنين در سبك هاي جديد جز ، راك و پاپ استفاده شود.
كلمه پيانو كوتاه شده كلمه "PianoForte " (به معني ضعيف-قوي) است كه در سال 1709 توسط  Bartolommeo Cristofori ايتاليايي از روي ساز ديگري به نام هارپسيكورد ساخته شد. كريستوفوري با تغيير بر روي مكانيسم زخمه اي هارپسيكورد، آنرا تبديل به كوبشي نمود. در اين سيستم جديد شستي ها با مكانيسم خاصي به مضراب هاي چكشي ساز مربوط مي شوند، به طوريكه هرگاه بر روي شستي بكوبيم، چكش مضراب نيز بر روي سيم كوبيده شده و دوباره به عقب باز مي گردد. اين سيستم بعدها توسط آلماني ها تكميل شده و پيانو هاي امروزي به وجود آمدند.  

انواع پیانو:

گراند پیانو (Grand Piano)

پیانوهای دیواری در ارتفاع های مختلف، با بدنه - اغلب با چوب تمام شده - متفاوت و انواع مدل ساخت بدنه وجود دارند که بدون شک می توانند سلیقه شما را راضی کنند. در اولین قدم مهمترین پارامتر برای اینکه متوجه شوید پیانو عمودی چقدر حالت مبتدی دارد و چقدر حالت حرفه ای ارتفاع پیانو دیورای است. ارتفاع یک پیانو دیواری از کف زمین تا بالای آن اندازه گیری می شود (چه پیانو چرخ داشته باشد چه نداشته باشد).

دلیل این امر بیشتر به این خاطر است که عرض و تقریبآ عمق پیانو ها با کمی تفاوت یکسان است و این ارتفاع ساز است که در حجم بدنه پیانو تاثیر بیشتر را می گذارد، هرچه ارتفاع بیشتر باشد پیانو حجم صوتی بیشتری دارد. حجم صوتی ارتباطی به رنگ یا شفاف و مات بودن صدا ندارد و صرفآ صوت حاصله از این پیانو قوی تر خواهد بود. چرا که پیانو بلند علاوه بر آنکه سیم های طولانی تری هم دارد، صفحه صدای (Sound Board) بزرگتری دارد که باعث تولید صدای قوی تر می گردد.

از زمانی که پیانو ساخته شد به دلیل رنگ زیبای صدا و توانایی آن در اجرای همزمان چندین نت، این ساز بزرگ همواره مورد توجه موسیقیدانان در سبک های مختلف بوده و هست.

موسیقی ایران هم از این پدیده مستثنی نبوده و پیانو در آن نقش قابل توجه ای را ایفا کرده. اولین پیانوهایی که وارد ایران شد در واقع هدایایی بودند از طرف پادشاهان اروپایی به شاهزادگان و شاهان ایران، که نوازندگان درباری از این سازها سالها بصورت کاملا" ابتدایی استفاده میکردند.

محمد صادق خان که نوازنده سنتور دربار بود، گاهی اوقات سری هم به پیانوی دربار می زد و قطعاتی را هم با آن ساز می نواخت. استمرار و علاقه ایشان به نواختن پیانو به حدی رسید که بعدها رسما" نوازنده پیانو شد و در مواردی هم تجربیات خود در استفاده از این ساز را در اختیار دیگران قرار میداد.

اما نوازندگی پیانو بطور جدی سالها پس از ورود این ساز به ایران شروع شد، یعنی پس از آنکه لومر موسیقی کلاسیک را در ایران رایج کرد. لومر یک افسر نظامی و معلم موسیقی فرانسوی بود که به دعوت ناصرالدین شاه برای تدریس در دارالفنون به تهران آمده بود. لومر با همکاری سالار معزز که معلم سلفژ بود و در گروه موسیقی نظامی تدریس میکرد -مدتی هم شاگرد کورساکوف بود- شروع به تدریس رسمی پیانو در ایران کردند. در همین سالها بود که پای اتودهای پیانو و همچنین اتودهای سایر سازها مثل ویلن، فلوت و ... به جمع موسیقیدانان و نوازندگان ایرانی باز شد.

پس از انقلاب مشروطه و با توجه به تمایل رضا شاه به فرهنگ غرب، رسما" مدرسه موسیقی در ایران تاسیس شد و انجمن های موسیقی مانند انجمن فیلارمونیک تهران شروع به گسترش موسیقی غربی کردند. بتدریج ساز پیانو بعنوان ساز اجباری در هنرستانها و دانشگاهها در رشته های موسیقی کلاسیک تدریس شد و در کنار آن موسیقیدانان موسیقی ایرانی نیز تمایل به استفاده از این ساز کلاسیک را پیدا کردند.
 
از اولین نوازندگانی که با استفاده از امکانات کامل پیانو اقدام به نواختن موسیقی ایرانی کرد می توان به مرتضی محجوبی اشاره کرد(هر چند او از تکنیکهای نوازندگی پیانو کلاسیک چندان بهره ای نمیبرد). وی از آهنگسازان و نوازندگان اصلی رادیو و برنامه گلها بود و با بزرگانی چون بنان و قوامی همکاری میکرد.

محجوبی جزو اولین کسانی بود که آکوردهای مخصوص موسیقی ایرانی را روی پیانو اجرا کرد و توانست توجه موسیقیدانان ایرانی را به پیانو-بعنوان یک ساز با قابلیت های موسیقی ایرانی-به خود جلب کند. از ساخته های او میتوان به تصنیف های "کاروان"، "من از روز ازل"، "نوای نی "و"پیش درآمد دشتی " اشاره کرد. قابل توجه این که شیوه نوازندگی و آهنگسازی مشیرهمایون شهردار و جواد معرفی که از نوازندگان شاخص رادیو در آن زمان بودند نیز تحت تاثیر محجوبی بوده است.

جواد معروفی پس از دریافت دیپلم موسیقی از هنرستان فعالیتهای خود برای تاسیس انجمن موسیقی را آغاز کرد و همواره بعنوان سولیست آن ارکستر ایفای نقش میکرد. وی با وجود آنکه شیوه خاص برای نوازندگی داشت از مرتضی محجوبی و مشیر همایون هم الهام گرفته بود. معروفی در کنار نواختن پیانو رهبر ارکستر رادیو و رهبر ارکستر بزرگ گلها هم بود. از شاگردان موفق جواد معروفی میتوان از انوشیروان روحانی نام برد که برای کمتر کسی در ایران گمنام است. وی در 18 سالگی برای ادامه تحصیل موسیقی به کنسرواتوار پاریس رفت و پس از پایان تحصیلات به ایران برگشت و عضو شورای موسیقی رادیو تلویزیون ایران شد.

انوشیروان روحانی نقش مهمی در معرفی پیانو بعنوان یک ساز برای موسیقی مردم پسند ایرانی ایفا کرد و قطعات و ساخته های او هنوز جزو زیباترین و خاطره انگیزترین قطعات مردمی میباشد.

اردشیر و انوشیروان روحانی ، سامان احتشامی و ... که اغلب از شاگردان جواد معروفی بودند در این میان جزو گروهی از نوازندگان بودند که بخاطر نواختن اتودهای کلاسیک از تکنیک بالای برخوردار شدند. اغلب این پیانیستها که قطعات ایرانی مینواختند در حین تنظیم موسیقی به نکات خاصی در هارمونی موسیقی ایرانی دست پیدا میکردند که تا آن موقع کمتر برای کسی مشخص بود. بخصوص دستگاهها و گامهایی که کمتر آهنگسازی سراغ آنها می رفت مانند سه گاه، بیات ترک و ... اما این پیانیستها همیشه با تغییر کوک و آزمون و خطا راه حلهایی برای چند صدایی کردن دستگاههای موسیقی ایرانی می یافتند. با دقت به این روش متوجه میشویم که، یکی از ضعف های موسیقی ایرانی که ضعف هارمونی بود بتدریج در حال رفع شدن بود.

خوشبختانه پس از انقلاب به علت بها دادن به موسیقی ایرانی، نوازندگی پیانو ایرانی به قویترین حد خود از لحاظ تکنیک و دانش موسیقی رسید بطوری که کارهای ایشان در مواردی به مراتب برتر از کارهای نوازندگان سایر سازهای ایرانی بود. کلاسیک بودن ساز پیانو از یکطرف و وجود مطالب و قطعات زیاد موسیقی کلاسیک برای این ساز در ایران به تدریج نوازندگی پیانو را از حالت ایرانی به سمت کلاسیک سوق داد. اتفاقی که برای سایر سازها مانند ویلن در ایران نیفتاد، شاید به این خاطر که بیان احساسات ایرانی با توجه به توانایی های فیزیکی ویلن امکانپذیرتر بود تا با پیانو، به بیان دیگر شاید یک دلیل کشیده شدن نوازندگان پیانو به سمت موسیقی کلاسیک در ایران عدم توانایی ساز در بیان احساسات ایرانی همانند یک نوازنده ویلن بود.

امید است موسیقی ایرانی تنها مصرف کننده موسیقی کلاسیک و غربی نباشد و بتواند با استفاده از تکنیک ها و دانش آن حرف های جدید و زیباتری از گذشته برای بیان داشته باشد. 

نواختن موسیقی سنتی ایران با پیانومعمولی کار دشواریست چونکه ساخت پیانو بر پایه دوازده صوت در هر هنگام (اکتاو) است در صورتی که در موسیقی سنتی احتیاج به هفده صوت است، یعنی اگر پیانو را از اول برای موسیقی سنتی ساخته بودند میبایستی پنچ کلید به هر هنگام اضافه میکردند که البته طول آن پیانو یک برابر و نیم بزرگترو چندین برابرگرانترمیشد.

تمایز دیگر بین صوت های پیانو معمولی و اصوات سنتی ما، فاصله صوت ها از یکدیگراست. توضیح آنکه تنش (فرکانس) یک کلید پیانو نسبت به تنش کلید قبل از آن ٠۵٩۴ /١ یا تقریبا شش در صد بیشتر است. باین ترتیب اگر از یک کلید پیانو، مثلا سل، شروع کرده و پس از طی دوازده فاصله بطرف بالا حرکت کنیم به کلید هنگام یا سل دیگری خواهیم رسید که تنش آن دوبرابر کلید سل اولی خواهد بود. ضریب ٠۵٩۴ /١ در حقیقت ریشه دوازدهم عدد دو است یعنی عددی که چون دوازده مرتبه در خودش ضرب شود مساوی با عدد دو باشد. تصاعد تنش صوتی برمبنای یک ضریب مشخص که در تمام موسیقی غرب معمول است، یک حالت ِ تعادلی به موسیقی اروپایی میدهد که در موسیقی سنتی وجود ندارد و همین اعتدال درفواصل صوتی ِ موسیقی غربی است که همنوازی (هارمونی) را، دراجرای یک مجموعه بزرگی از آلات موسیقی، مثلا چون یک سنفونی، آسان ساخته است. در موسیقی ما بر عکس ِ موسیقی غرب تعادل صوتی بکاربرده نمیشود و فواصل صوتی تا اندازه ای منوط به دستگاه مورد نظراست، کما اینکه همنوازی بزعم آنچه که در غرب معمول است در موسیقی ما نایاب میباشد. البته در موسیقی ما، مانند اکثر تمدن های دیگر دنیا، فاصله هنگام بوضوح مطرح است.

محدویت سازهای غربی در اجرای موسیقی ایرانی:


نواختن موسیقی سنتی ایران با پیانومعمولی کار دشواریست چونکه ساخت پیانو بر پایه دوازده صوت در هر هنگام (اکتاو) است در صورتی که در موسیقی سنتی احتیاج به هفده صوت است، یعنی اگر پیانو را از اول برای موسیقی سنتی ساخته بودند میبایستی پنچ کلید به هر هنگام اضافه میکردند که البته طول آن پیانو یک برابر و نیم بزرگترو چندین برابرگرانترمیشد.

تمایز دیگر بین صوت های پیانو معمولی و اصوات سنتی ما، فاصله صوت ها از یکدیگراست. توضیح آنکه تنش (فرکانس) یک کلید پیانو نسبت به تنش کلید قبل از آن ٠۵٩۴ /١ یا تقریبا شش در صد بیشتر است. باین ترتیب اگر از یک کلید پیانو، مثلا سل، شروع کرده و پس از طی دوازده فاصله بطرف بالا حرکت کنیم به کلید هنگام یا سل دیگری خواهیم رسید که تنش آن دوبرابر کلید سل اولی خواهد بود. ضریب ٠۵٩۴ /١ در حقیقت ریشه دوازدهم عدد دو است یعنی عددی که چون دوازده مرتبه در خودش ضرب شود مساوی با عدد دو باشد. تصاعد تنش صوتی برمبنای یک ضریب مشخص که در تمام موسیقی غرب معمول است، یک حالت ِ تعادلی به موسیقی اروپایی میدهد که در موسیقی سنتی وجود ندارد و همین اعتدال درفواصل صوتی ِ موسیقی غربی است که همنوازی (هارمونی) را، دراجرای یک مجموعه بزرگی از آلات موسیقی، مثلا چون یک سنفونی، آسان ساخته است. در موسیقی ما بر عکس ِ موسیقی غرب تعادل صوتی بکاربرده نمیشود و فواصل صوتی تا اندازه ای منوط به دستگاه مورد نظراست، کما اینکه همنوازی بزعم آنچه که در غرب معمول است در موسیقی ما نایاب میباشد. البته در موسیقی ما، مانند اکثر تمدن های دیگر دنیا، فاصله هنگام بوضوح مطرح است.

گام استاندارد غربی:

گام دوازده صوتی غربی که بگام کروماتیک معروف است گامیست معتدل که درآن هر کلید پیانو، معرف یک صوت (یا یک نت ) میباشد. این گام شامل تمام ِ اصواتیست که در موسیقی غربی وجود دارد و کلیه موسیقی کلاسیک غرب و تمام آلات موسیقی اروپایی بر مبنای همین گام طرح شده اند. گام کروماتیک در حقیقت تلفیقی است از گام های نامعتدل ِ قبل از زمان باخ که دراروپای آنزمان معمول بوده. بعضی براین باورند که گام معتدل گامیست غیرطبیعی بدلیل اینکه اکثر خوانندگان سولو و یا تکنوازان ساز های بدون پرده خود بخود از اعتدال خارج میشوند. شاید همین طبیعی بودن موسیقی ماست که باعث ایجاد خود کاوی و یا بقول استاد مرتضی ورزی "غم" میشود. بهر صورت اگر جنبه اعتدال را فراموش کنیم، بجاست که گام هفده صوتی سنتی را "گام کروماتیک ایرانی" بنامیم چونکه هریک از پرده های تار و یا سه تار نماینده یکی از هفده صوت (یا نت) این گام است.

پیش از اینکه از معضل ِ جا دادن هفده صوت در دوازده کلید پیانو صحبت کنیم لازم است بچگونگی برآورد کردن فواصل نت ها در یک گام بپردازیم. همانطور که قبلا اشاره شد مقدار تنش هر کلید نسبت به کلید قبل از آن شش درصد بیشتر است. مثلا اگر از کلید "لا" با تنش ِ ۴۴٠ هرتز ( نوسان در ثانیه ) شروع کنیم، کلید مجاور آن یعنی "لا دیِز یا سی بمل" ۴۶۶ هرتز و "لای اکتاو" ٨٨٠ هرتز خواهد بود. اندازه گیری مستقیم تنش صوت بواحد هرتز کاریست عملی ولی بسیار مشکل که برای اولین دفعه توسط استاد ِ شادروان دکتر مهدی برکشلی بیش از شصت سال پیش بر روی آواز های ایرانی انجام گرفت. نحوه آسانتر که مناسب با پیانو الکترونیکی است، بکار گرفتن واحد جدیدیست بنام سِنت که مبنای آن نسبت ِ تنش ِ دوکلید در یک هنگام است، و بطریق زیرمحاسبه میشود:

C = log(F2 / F1 ) X 4000

که در معادله بالا

است. (F2 / F1) = فاصله به سنت و نسبت تنش دو کلید در یک هنگام C

بنا براین در گام کروماتیک معتدل فاصله هر کلید با کلید مجاور خود ١٠٠سنت است

C= log (1.0594) X 4000= 0.025 X 4000 = 100 cent

و فاصله با کلید هنگام ١٢٠٠سنت خواهد بود.

C= log (2) X4000 = 0.3 X 4000 = 1200 cent

برای ساختن یک قطعه موسیقی به ندرت به همهِ دوازده صوت در گام معتدل اروپایی یا به به همهِ هفده صوت درگام ایرانی احتیاج است. مبنای هر دو موسیقی بر پایهِ گام هشت صوتی یا گام ِ دیاتونیک استوار است که نت اول و نت هشتم ١٢٠٠سنت با یکدیگر فاصله دارند. در گامهای دیاتونیک اروپایی هشت نتِ اصلی از بین دوازده نتِ کروماتیک انتخاب میشوند بطوریکه فاصله بین هرنت و نت مجاور آن یا یکصد سنت (نیم پرده) و یا دویست سنت (یک پرده) است. گام های دیاتونیک اروپایی بر دو مدل، یا دو مُد، ساخته میشوند- مُدِ ماژور (گام بزرگ) و مُدِ مینور (گام کوچک).

مثلا دو گام از دوازده گام های بزرگ و فاصله آنها با مدل زیر انطباق دارند:

دو ماژور: دو - ٢٠٠- ر ِ-٢٠٠- می- ١٠٠- فا- ٢٠٠- سل - ٢٠٠- لا - ٢٠٠- سی - ١٠٠ - دو

سل ماژور: سل - ٢٠٠-لا - ٢٠٠-سی- ١٠٠- دو-٢٠٠- ر ِ - ٢٠٠- می-٢٠٠ - فا دیِز- ١٠٠ -سل

و همچنین دو گام از دوازده گام کوچک و فاصله آنها:

لا مینور: لا - ٢٠٠- سی- ١٠٠- دو- ٢٠٠- ر ِ-٢٠٠- می- ١٠٠- فا - ٢٠٠- سل - ٢٠٠- لا

سل مینور: سل-٢٠٠-لا -١٠٠-سی بمل-٢٠٠- دو-٢٠٠- ر ِ-١٠٠- می بمل-٢٠٠- فا -٢٠٠- سل

از مطالب بالا میتوان به چند نکته مهم پی برد:


١- کوکِ اروپایی ِ پیانو، که بر مبنای گام معتدل کروماتیک است، جوابگوی ِ هردو گام ِ بزرگ و کوچک میباشد. بقول شادروان عارف قزوینی اگر صد تا پیانو از کشتی پیاده کنند هر صدتا کوک ِ ماهور دارند، هرچند برداشت آن مرحوم کاملا صحیح نیست چونکه گام بزرگ قابلیت اجرای ِ همهِ گوشه های ماهور را ندارد.


٢- گام دیاتونیک اروپایی همنوازی بین چند ساز مختلف را آسان کرده است چونکه میتوان برای هر ساز یکی از دوازده گام، کوچک یا بزرگ، را که بآن ساز بخورد انتخاب کرد. این نوع همنوازی اجازه میدهد ساز هارا بچند گروه تقسیم کرده و برای هریک گروه، نت های ِ جدا گانه ای نوشت بطوریکه در جمع، چند صدایی تولید شده و عمق ِ محسوسی باجرای یک قطعه موسیقی بدهد.


٣- علاوه بر هشت نت اصلی که در بالا بآنها اشاره شد، چهار نوت فرعی دیگر نیزممکن است گاهگاهی موردِ استفاده قرار بگیرند.

روشهای متداول کوک کردن پیانو:


همانطور که در آغاز این مقاله ذکرشد پیانویی که دارای هفده صوت در اکتاو بوده و دارای تمام صوتهای ِ لازم ِ ایرانی باشد یافت نمیشود. خوشبختانه گام دیاتونیک ایرانی، مانند گام دیاتونیک اروپایی، بر مبنای هشت نت اصلی ساخته شده که در آن نت اول و هشتم ١٢٠٠ سنت از یکدیگر فاصله دارند، با این تفاوت که هشت نتِ اصلی ایرانی از هفده نتِ نا معتدل ِ "کروماتیک ایرانی" انتخاب شده نه از دوازده صوت معتدل "کروماتیک اروپایی". معضل ِ جا دادن هفده صوت ایرانی در دوازده کلید پیانو را میتوان با ایجاد پنج گام دیاتونیک ِ نا معتدل، یا پنج کوک خاص حل کرد. این پنج کوک که هریک با نام یکی از دستگاه های موسیقی ایرانی شناخته میشوند و بیش از صد سال پیش در بین پیانو نوازان ایرانی رواج یافته است، باین قرا ر است:
١- کوک شور، معرف دستگاه نوا و دستگاه شور و چهار نغمه آن- دشتی، ابوعطا، بیات زند و افشاری
٢- کوک ماهور، معرف دستگاه ماهور و دستگاه راست پنجگاه
٣- کوک همایون معرف دستگاه همایون و نغمه های آن- اصفهان و شوشتری
۴- کوک سه گاه معرف دستگاه سه گاه و بالاخره
۵- کوک چهارگاه معرف دستگاه چهار گاه.
کوک پیانو به منظور اجرای موسیقی ایرانی با وجود قدمت بیش از صد سال، هنوز به مرحله مشخصی نرسیده است و بستگی زیادی به انتخاب سبک و حساسیت گوش ِ خودِ نوازنده دارد، علاوه بر آن ساز های دیگر هم مجبور هستند خود را با پیانو وفق دهند. بعلاوه فواصلی که تا بحال مورد تائید نوازندگان ایرانی بوده، شامل پرده، نیم پرده، ربع پرده، سه چهارم پرده و پنج چهارم پرده، با اذعان همه نوازندگان اعدادی تقریبی اند. با دردست نداشتن وسایل اندازه گیری تنش صوتی و مقایسه آن با معیار های شناخته شده، کوک پیانوی سنتی امری کاملا ً خصوصی و شخصی بجا مانده است. باوجود چالش های فوق میتوان وجوه مشترکی در روش کوک پیانو بین نوازندگان سنتی مشاهده کرد
١ - اکثر نوازندگان کوک معتدل را ماخذ قرار داده و فقط به تغییر معدودی از دوازده کلید ِ هنگام اکتفا میکنند. باین ترتیب بیشتر فاصله ها بصورت معتدل ِ یکصد یا دویست سِنتی باقی میمانند.
٢ - چون وسعت تنش ِ ساز های ایرانی بیش از سه هنگام نیست، معمولا فقط سه هنگام میانی ِ پیانومورد استفاده قرار میگیرد.
٣ - ممکن است با دقت در کوک پیانو نوازنده بتواند مرکب نوازی کند یا بعبارت دیگر از یک دستگاه بدستگاه دیگری برود، هرچند اجرای مرکب نوازی مستلزم شنوایی بسیار حساس و آشنایی کامل بگوشه های دستگاه های مورد نظر است.
۴ - در بعضی کوک ها ممکن است فواصل یک گام را با فواصل گام ِ پیشین و یا بعدی تا اندازه ای تغییر داد. این روش که در بعضی از کوک های سنتورمرسوم است، منحصر به پیانوی معمولیست و اجرای آن گرچه مهم ولی در پیانوی الکرونیکی غیر ممکن است
در دو دهه اخیرآقای پروفسور هرمز فرهت که سالها سمت استادی کرسی موزیک را در دانشگاه دوبلین داشتند کتابی بعنوان "پندار دستگاه در موسیقی فارسی " (١) منتشر کردند که در آن شرح مبسوطی راجع باندازه گیری فواصل نت ها در گام های ایرانی درج شده است. با مطالعه برروی چند سه تار که بدقت کوک شده اند، ایشان براین باورند که فواصل را میتوان به پنج دسته مشخص تقسیم بندی کرد:
١- پرده ها که فاصله آن بین ٢٠٠ تا ٢٠۵ سنت است و اندکی با پرده دیاتونیک اروپایی تفاوت دارد.
٢- نیم پرده هایی که فاصله آنها ٩٠ سنت یا کمتر است و کاهش محسوسی از نیم پرده اروپایی است.
٣- پرده های میانی کوچک که فاصله آنها بین ١٢۵ و ١۴۵ سنت میباشد.
۴- پرده های میانی بزرگ که فاصله آنها بین ١۵٠ و ١٧٠ سنت است.
۵- پرده اضافی که فاصله آن در حدود ٢٧٠سنت بوده یعنی نزدیکتر به یک و نیم پرده اروپائیست و مورد استفاده زیادی نیست.
در اینجا برای روشن شدن نکات بالا بدو مثال اکتفا میکنیم که هر دو آنها کوک هائیست که آقای رامین ذوالفنون در نواختن موسیقی ایرانی بر روی پیانو بکار میگیرد. این قطعات به منظور اندازه گیری دقیق فواصل بر روی پیانوی الکترونیکی اجرا شده است. ایشان دارای سابقه طولانی در نواختن پیانو به سبک استادِ شادروان مرتضی محجوبی بوده و سال هاست که با کوکِ پیانو مأنوسند
١ - گام چهار گاه - این گام برروی گام دو ِ بزرگ ساخته شده است.
گام دو ِ بزرگ: دو- ٢٠٠- ر ِ -٢٠٠- می- ١٠٠- فا- ٢٠٠- سل - ٢٠٠- لا - ٢٠٠- سی - ١٠٠ - دو
گام چهارگاه : دو - ١۵۵- ر ِبمل - ٢۴۵ -می-١٠٠ -فا- ٢٠٠ -سل - ١۴٠- لابمل -٢۶٠ -سی - ١٠٠ -دو
در گام چهار گاه بالا کلید ر ِ بمل را باندازه ۵۵ سنت ( بطرف چپ) بالا برده و به ر ِ ُکرُن تبدیل میکنیم و همچنین با بالا بردن لا بمل باندازه ۴٠ سنت آنرا به لا ُکرُن تبدیل میکنیم. حاصل این جابجایی تغییر در فواصل اول، دوم، پنجم و ششم است. انتخاب کلید ها تا اندازه ای بسته بمیل ِ خود نوازنده است مثلا میتوانیم تنش ِ کلید ر ِ را ۴۵ سنت و کلید لا را ۶٠سنت (بطرف راست) کاهش دهیم تا گام ِ زیر را بسازیم که فواصل و صدای آن کاملا ً با گام فوق منطبق است.
گام دوم چهارگاه : دو- ١۵۵- ر ِ - ٢۴۵- می- ١٠٠- فا- ٢٠٠- سل - ١۴٠ - لا- ٢۶٠- سی - ١٠٠- دو
٢ - گام های سه گاه، شور و نغمه اصفهان در یک کوک - با بالا بردن یا کاهش دادن تنش چهار کلید: دو(٧-)، می بمل(٣۵ +)، فادیز (۴٣-) و سی (۴٩-) میتوانیم سه گام مختلف ساخته و با آن مرکب نوازی کنیم.

گام سه گاهِ سل: سل- ٢٠٠- لا-١۵١- سی- ١۴٢- دو-٢٠٧ - ر - ١٣۵- می بمل - ١۶۵ - فا- ٢٠٠- سل

برای نواختن گوشه مخالف در دستگاه سه گاه بجای کلید فا از کلید فادیز، یا در حقیقت فا ُسری استفاده میشود.
گام شور لا: لا- ١۵١- سی - ١۴٢- دو - ٢٠٧- ر - ٢٠٠- می - ١٠٠- فا - ٢٠٠ - سل -٢٠٠ -لا
در گام بالا سی (۴٩-) در حقیقت سی ُکرُن است. در بعضی از گوشه های شور و همچنین در بعضی از نغمات شورکلید می بمل (٣۵+) ُکرُن دوم را تشکیل میدهد و فاصله چهارم به ١٣۵ و پنجم به ١۶۵ سنت تبدیل میگردد.
نغمه اصفهان درکلید لا: لا- ١٠٠- سی بمل -٣٠٠- دو دیز- ١٠٠- ر -٢٠٠- می - ١٠٠- فا - ٢٠٠- سل -٢٠٠-لا
این گام با فواصل کروماتیک معتدل ساخته شده است و بعضی آنرا بنام اصفهان جدید میشناسند.
ده قطعه پیانوئ که توسط آقای رامین ذوالفنون بر روی پیانوی الکترونیکی اجرا و دراین مجموعه درج شده
است همه کم و بیش بر پایه گام هایی شبیه به گام های بالا بنا شده اند.

روش کوک کردن ِ پیانوی الکترونیکی:


در پیانوی الکترونیکی که مجهز به نرم افزار مخصوص کوک کردن (٢) باشد میتوان تنش هر کدام از دوازده کلیدِ هنگام را تا ۶۴ سنت بالا برد ویا کاهش داد. این کار بوسیله گذاشتن اعدادی از ۶۴- تا ۶۴+ در محل مخصوصی برای هر کلید انجام میشود. اگر کلیدی دارای عدد صفر باشد تنش آن با تنش ِ همان کلید در گام معتدل یکی است. بعد از تنظیم کردن یک هنگام، کلید های دیگر پیانو خود بخود تنظیم میشوند. این دوازده عددِ تنظیم که باسم آفسِت (٣) شناخته شده اند در حقیقت معرف کوک یک دستگاه مشخص در یک کلید معین ( کلید تونیک یا نت اول گام دیاتونیک) است. بنا بر این برای هر دستگاه میتوان دوازده گام دیاتونیک نوشت که فواصل صوتی هر یک با فواصل صوتی ِ یازده گام دیگریکسان است. دسترسی به این دوازده گام برای هر دستگاه، همنوازی را بآسانی ِ موسیقی اروپایی میکند، اگر چه در گام های سنتی اثری از اعتدال نیست. همچنین با همین نرم افزار میتوان آفست های ِ هریک از گام هارا بآسانی به بایگانی سپرد و در صورت لزوم هریک راکه مورد نیاز باشد درظرف چند ثانیه روی پیانو سوار کرد. با توجه باینکه پیانوی الکترونیکی میتواند صدای چندین صد ساز مختلف را ارائه بدهد، این ساز میتواند وسیله ای آسان برای گشایش تنوع و ایجاد چند صدایی در موسیقی ما بشود.
نرم افزار ِ "پرده" که بوسیله آقای دکتر علی رضایی ابداع و در جایگاه اینترنِتی بنام " ایرانیان مقیم آیوا" http://iowairan.com جا داده شده است گنجینه ای وسیع و در ضمن ساده در دسترسی ما قرار داده که با آن میتوانیم گام های ایرانی را، که قرن ها در این مرز و بوم رایج بوده و هست، زیر ذره بین فیزیکی و علمی قرار بدهیم. با این نرم افزار می توان کلیه دستگاه ها، نغمه ها وگوشه ها را، که در تمام ایران و یا در بخشی از آن رایجند، تحت مطالعه دقیق و سنجش با یکدیگر قرار داد و با انتخاب یک دستگاه و یک کلید تونیک میتوانیم هر دوازده آفسِت و هر هفت فاصله دیاتونیک را بدست آوریم. مضافا ً بر اینکه میتوان هر یک از آفست ها را بمیل خود تغییر داده و اثر آنرا در گام دیاتونیک مشاهده کرد ویا به پیروی نوازندگان پیانوی معمولی از گام معتدل شروع کرده و بمیل خود گام جدیدی بسازیم. بهر صورت اگربما عنایت کرده و از کشفیات خود در این موضوع مارا مستحضر کنید باعث سرفرازی اینجانب و آقای دکتر رضایی خواهد بود.
مجموعه سی پنج گام ِ دیاتونیکی که بهمراهِ نرم افزار "پرده " ارایه میشود گام هایی هستند که با همنوازی، با ارکسترهای سنتی ِ شناخته شده ایرانی و بعضی از خوانندگانی که سابقه درازی دراجرای آواز دارند بدست آمده است. منشأ این موزیک دیسکت هایی هستند که در دو دهه اخیر ببازار عرضه شده اند، ازجمله چندین دیسکت از گلهای رنگارنگ، ارکستر های استاد فرامرز پایور و استاد روح الله خالقی و کنسرت های خانم پریسا و آقای محمد رضا شجریان که در سالهای اخیر در اروپا یا در امریکا اجرا شده اند. با وجود تفاوت محسوسی که در بعضی از موزیک های محلی وجود دارد، بواسطه نداشتن آشنایی با آنها، سعی در جدا کردن آنها از بقیه نشده است - با اذعان بر اینکه ریشه و منشأ اکثر گوشه های سنتی بظن قوی همین آواز های محلی هستند.
چنانکه تلویحا ً در بالا اشاره شدهمنوازی با ساخته های استادان موسیقی، ویا بزعمی دیگرفراگرفتن سینه به سینه، کلید راهبردیست برای آشنا شدن بدستگاه ها و نغماتی که پایه و اساس موسیقی مارا تشکیل میدهند - ولی همصدا کردن پیانوی الکترونیکی با سازهای سنتی ایران کار دشواریست چونکه ساز های ما بر مبنای استاندارد های معمول ( لا مساوی ۴۴٠ هرتز ) کوک نمیشوند. اگرچه در پیانوی الکترو نیکی نرم افزاری وجود دارد بنام "میکرو تونینگ (۴) " که تنش همه کلید های پیانو را باندازه مشخص بالا برده و یا کاهش میدهد ولی متاسفانه این نرم افزار فقط در گام معتدل کاربرد دارد. تنها راه گذشت از این معضل استفاده کردن از اهرم "تغییر صوت (۵) " است که وسیله ایست برای بالا بردن و یا کاهش تنش صوتی و معمولا ً فقط در حین نواختن پیانو از آن استفاده میشود. با برداشتن فنری که خود بخود آنرا در وسط نگاه میدارد میتوان اهرم را برای اضافه یا کاهش کردن تنش تا ١٢٠٠ سنت بکار برد و از آن برای هم کوک کردن پیانو جهت همنوازی استفاده کرد.

نرم افزار های جستجو، آرشیو و ویرایش صدا همه روزه در حال افزایش تعداد امکانات خود هستند زیرا تعداد این نرم افزار ها نیز افزایش یافته است و برند های مختلف برای افزایش کاربران خود، امکانات خود را افزایش داده اند. نرم افزار فوق العاده قدرتمند Ifoundasound که امروز می خواهیم در وب سایت دانلود رایگان نرم افزار به شما عزیزان معرفی کنیم یکی از برترین نرم افزار های آرشیو کردن و ویرایش صوت می باشد که با امکانات فوق العاده خود می تواند یک گالری صوتی و یک استدیوی ضبط اختصاصی برای شما باشد.
برنامه آرشیو آهنگ من صدا را پیدا کردم بسیار سریع بوده و در عرض چند ثانیه عمل مورد نظر شما را انجام می دهد و موتور جستجوی آهنگ آن نیز از بازدهی فوق العاده ای بر خوردار است. این نرم افزار قادر است از تمام فرمت های WAV, AIFF, bWAV, MP3, FLAC, WavPack پشتیبانی به عمل آورد و شما می توانید هر صوت با این فرمت ها را به این نرم افزار وارد کرده و ویرایش های مورد نظر خود را بر روی آن اعمال کنید.

این نرم افزار چند رسانه تمام آهنگ های شما را مورد جستجو قرار داده حتی آن هایی که بر روی CD ذخیره کرده اید در این نرم افزار آرشیو می شوند و می تواند برحسب تگ های فایل های صوتی شما (مانند سال تولید، خواننده، آلبوم و ...) آنها را مرتب و در دسته های جداگانه و با نظمی خوب مرتب و آرشیو سازد. این نرم افزار یک نرم افزار فوق العاده قدرتمند می باشد که شما می توانید به راحتی آن را بدون نیاز به نصب بر روی هر رایانه ای از طریق USB اجرا و از آن لذت ببرید.

قالبیت های اصلی نرم افزار آرشیو آهنگ

• جستجوی صوت و موسیقی از هارد و سی دی شما در کمتر از یک ثانیه
• امکان آرشیو تمام فایل های صوتی شما بر حسب تگ مورد نظر آنها
• پشتیبانی از تمام فرمت های صوتی WAV, AIFF, bWAV, MP3, FLAC, WavPack
• امکان اضافه کردن برچسب های خاص به برخی از آهنگ ها برای یافتن سریع تر
• امکان ویرایش صوت و اعمال افکت های گوناگون بر روی صوت های دلخواه
• برنامه ای بسیار کوچک و کاربردی که بدون نیاز به نصب و قابل حمل بر روی USB می باشد
• استفاده و کاربرد بسیار آسان برای هر کاربر
• رابط کاربری بسیار زیبا و جذاب
• سازگار با اکثر نسخه های ویندوز از جمله ویندوز 7

دانلود رایگان نرم افزار آرشیو و جستجوی موسیقی (حجم : 4.2 مگابایت)

رمز عبور فایل :

یک سورپرایز بی نظیر برای آهنگ سازان و دوست داران موسیقی داریم. نرم افزار فوق العاده قدرتمند Dream Computer Piano که می خواهیم امروز شما را با آن آشنا سازیم یکی از بهترین نرم افزار ها در زمینه ساخت موسیقی با پیانو دیجیتالی می باشد. عموما نرم افزار های ساخت موزیک به صورت کلی بوده و برای ایجاد نیاز به یک اسدیو ضبط و تنظیم صدا می باشند ولی با دانلود پیانو این نرم افزار شما قادر خواهید به طور اختصاصی و با تمام فنون پیانو به نواختن پیانو بپردازید.
لازم به ذکر است شما هیچ نیازی به دانستن علم موسیقی نخواهید داشت، بلکه فقط با ترکیبی موزون از آهنگ ها در کامپیوتر نیز می توانید آهنگ سازی خود را به صورت مبتی شروع نمایید. ولی اگر کمی با پیانو، نت و علم موسیقی آگاهی داشته باشید می توانید با این پیانو دیجیتالی با قدرت بیشتر از یک پیانو واقعی بنوازید و آثار بی نظیری را ایجاد کنید. از امکانات این نرم افزار می توان به قابلیت میکس آهنگ و صوت ها به همراه نواختن اشاره نمود که به شما در بهتر کردن آهنگ های نمونه کمک خواهد کرد.
نرم افزار آهنگ پیانو در کل یک پیانوی دیجیتال کامل به همراه تمامی امکانات و با توانایی استفاده از تکنیک های حرفه ای صدا برداری می باشد که شما را در نواختن پیانو دیجیتالی یاری می دهد و با نت های قابل فهم آموزش کار با کیبورد Music را ساده می کند. سایت دانلود نرم افزار رایگان این برنامه چند رسانه قدرتمند و در عین حال ساده را برای دوستداران موسیقی دانلود پیانو را به اشتراک گذاشته است.

امکانات و قابلیت های اصلی نرم افزار آهنگ پیانو

• بدون نیاز به درک کاربر از پیانو و علم موسیقی
• شبیه سازی فوق العاده ی یک پیانوی دیجیتالی بی نظیر
• قابلیت میکس آهنگ ها به صورت هماهنگ OnTime با اجرای پیانو
• قابلیت استفاده از تکنیک های حرفه ای صدا برداری و نت ساده
• قابلیت ذخیره و باز کردن آهنگ سازی و کلید زنی های آماده با فرمت MIDI
• قابلیت اتصال به پیانوهای دیجیتالی با آهنگ پیانو
• نرم افزار Dream Computer Piano بدون نیاز به نصب
• آموزش کار با کیبورد و ساخت Music
• سازگار با نسخه های مختلف ویندوز

حداقل سیستم مورد نیاز برای پیانو

• ویندوز windows2000, windowsXP, windows2003, Vista
• فلش پلیر Flash player 9.0 به بالا برای IE
• رم سیستم 512 MB
• خروجی صدا

دانلود رایگان نرم افزار پیانو دیجیتال (حجم : 7.2 مگابایت)

Harmony Assistant يك برنامه بی نظير براى ساخت و ويرايش آهنگ بشمار مياد . قابليتهاى هماهنگ و بيشمار آن ، به آهنگساز ،  توانائى ساخت سريع آهنگ را ميدهد . آهنگ ساخته شده بلافاصله قابل پخش است و هنگام پخش ، توسط سازهاى ديگر همراهى مي شود . اين برنامه براى ساخت آهنگ ،  يک صفحه نت نويسى دارد كه توسط ماوس ، كیبورد و MIDI قابل نت نويسى و يا ويرايش است . اين نرم افزار شامل يک تركيب كننده بی نظیر كه باعث مي شود ، صداى خروجى با كيفيت بسيار عالى پخش شود . با اين برنامه  ميتوان ، فايلها را با فرمت MIDI, WAV, AIFF, MP3, OGG, TAB, ABC و ... لود و يا ذخيره كنيد . ويژگي مهم ديگر آن این است كه هميشه يك صفحه راهنما ، شما را در بكار گيرى از ابزارهاى بيشمار و امكانات ديگر برنامه ، راهنمائى مي كند . اين نرم افزار چند زبانه است و با همه ويندوزها سازگار است.

دانلود نرم افزار با حجم ۸.۳ مگابایت

Korg Legacy Collection مجموعه ای از یک ارگ حرفه ای است که داری امکانات زیادی است . از امکانات این ارگ می توان به داشتن تمام جزئیات یک ارگ حرفه ای ، خروجی دالبی ( چند کاناله کردن صدا ) ، آنالیز و تست صدای ارگ ، استفاده از تجهیزات ورودی مانند میکروفون برای نرم افزار و ......

دانلود نرم افزار با حجم ۵۱.۱ مگابایت

شركت Tanseon Systems نرم افزاري قدرتمند را براي علاقمندان و هنرمندان در زمينه ي موسيقي مخصوصا ارگ و پيانو عرضه نموده است كه PianoFX Studio نام دارد. اين كيبورد پيانو 64 كليدي پيشرفته كه براي كامپيوتر هاي شخصي نوشته شده است , به شما امكان استفاده از يك پيانو حرفه اي با امكانات بالا در محيطي مجازي را به آساني و فقط با استفاده از كليد هاي صفحه كليد مي دهد. كيفيت صدايي MIDI بسيار بالايي را ايجاد مينمايد , شامل 127 آلات موسيقي و پركاشن مي باشد , داراي Piano Chord هاي مختلف و توانايي تنظيم صوتي كامل پيانو از نظر صدا و زير و بم بودن آن و ... داراست .






دانلود با حجم 6.5 مگابایت

دانلود کرک لینک غیر مستقیم

شما با استفاده از این نرم افزار می توانید با کیبورد خود یک ارگ داشته باشید! این نرم افزار به شما کمک می کند تا با استفاده از کیبورد بتوانید آهنگ بزنید. این برنامه خود چندین ملودی مختلف دارد. از ویژگی های این برنامه حجم بسیار کم آن می باشد.


 



دانلود با حجم 700 کیلو بایت 

Virtual DJ محصولي قدرتمند و گرانقيمت از شركت Atomix Productions است كه از برترين هاي حال حاضر در زمينه ي ساخت ميكس فايلهاي MP3 به صورت موزيك DJ است . اين نرم افزار براي تمامي رده ها تهيه شده و از يك DJ تازه كار تا حرفه اي نيازهاي همه را پاسخگو مي شود . با موتور قدرتمند BeatLock engine نرم افزار , آهنگ هاي شما هميشه به صورت Beat خواهند ماند به آساني به ساير ميكس هاي ديگر مي توانيد برسيد .

با محيط Visual آشناي نرم افزار , به راحتي تمامي مراحل و ساختار آهنگ را مي توانيد به صورت آني مشاهده نماييد .

دارا بودن افكتهاي متعدد و زيبا ,

اضافه كردن cue points هاي نامحدود ,

توانايي Record ميكس اي شما و بلافاصله رايت آنها بر روي CD ,

Broadcast موسيقي شما بر روي اينترنت و تبديل آن به ايستگاه راديويي شخصي ,

ميكس فايلهاي تصويري و ويديو كليپ ها

دانلود لینک غیر مستقیم با حجم ۱۹ مگابایت

Perfect Ear Pro v2.01 یک نرم افزار فوق العاده حرفه ای و یک ابزار آسان و سرگرم کننده که مخصوص نوازندگان حرفه ای کسانی که موسیقی را  یک سرگرمی میدانند میباشد. ویژگی ها :

-دارای ۸ نوع تمرین متفاوت
-تمرنیات سفارشی

- سیستم نمایش مقیاس
- ابزار های مختلف و پوسته های گیتار
-رابط کاربری بهبود یافته و قابل تنظیم
- بدون تبلیغات

دانلود با حجم ۱٫۱۹ مگابایت

کلاسیک از واژه کلاسیوس (clasious)  به معنای شاهانه گرفته شده است. موسیقی کلاسیک نامی است که به سنت موسیقی هنری غرب داده شده‌است. این نام‌گذاری دقتی ندارد و کوشش‌ها و بحث‌های زیادی برای مشخص کردن معنی آن صورت می‌گیرد. معمولاً شروع این موسیقی را از سده های میانی می‌دانند. واژه ي کلاسيک و کلاسيسم , معمولاً به يک دوره از موسيقي اطلاق شده است, امّا اغلب با معاني مختلف, در اصل عنوان سبک يک دوره ي خاص يا سبک مشخصي از موسيقي نيست. ولي از سوي ديگر, واژه ي کلاسيک بر پديده اي اطلاق مي شود که مي تواند در اکثر دوره هاي مختلف تاريخ موسيقي به کار برود و تکرار شود, مثلاً آوازهاي شوبرت در آلمان نسبت به قرن نوزدهم نمونه ي کلاسيک به شمار مي آيد، در حالي که شوبرت از نظر تاريخي آهنگساز دوره ي رمانتيک محسوب مي شود و افکار و عقايدش نيز رمانتيک است .

بنابراين معني واژه ي کلاسيک در ارتباط با يک قطعه ي مشخص يا اصولاً مقوله ي آهنگسازي مي تواند کاملاً با معني آن در رابطه با سبک يک دوره از تاريخ موسيقي متفاوت باشد. با چنين برداشت مشابهي مي توان گفت که " پالسترينا" آهنگساز قرن شانزدهم, قرن ها به عنوان نمونه ي کلاسيک موسيقي کليسايي مد نظرقرار داشته و آثارش مدل اصلي براي ديگر آهنگسازان بوده است .

واژه ي کلاسيک در موارد استعمال کلي آن, هنگامي مفهومي بهتر و مفيدتر خواهد داشت که در ارتباط با نوع به خصوصي از آثار موسيقيایی (مانند نمونه هايي که از شوبرت و پالسترنيا ذکر شد) قرار گيرد. در اين مفهوم مي توان بتهوون را استاد کلاسيک در خلق سمفوني، سونات پيانو،کوارتت زهي محسوب گيرد. فرق ميان کلاسيک به عنوان يک راه حل قاطع و استوار براي مسئله ي نقش خلاق در يک اثر هنري يا مقوله ي آهنگسازي از يک طرف و به عنوان يک مفهوم در تاريخ سبک ها از طرف ديگر، هميشه ستيز و اختلاف دايمي را به وجود مي آورد که آثار آن نيز امروزه وجود دارد .

تاريخ نويسان قرن نوزدهم، کلمه ي کلاسيک را در آلمان به سبک دوره اي که با نسل " کوانتس " و " هانس " و بعداً پسران باخ و معاصرين آن ها شروع شد، اطلاق مي کنند و در ايتاليا به سبک موسيقي دمينيکو اسکارلاتي و معاصرينش. آواخر اين دوره را به طور واضح نمي توان معين کرد، زيرا جدال بين کلاسيک و رمانتيک تا قرن نوزدهم و حتي قرن بيستم ( با جريان نئوکلاسيسم ) ادامه داشت. اين که چه وقت و کجا کلمه ي کلاسيک وارد فرهنگ موسيقي شد نيز به طور کامل روشن نيست . تعريف کلاسيک در ادبيات تا حدي بغرنج و گنگ است ولي اين تعريف در موسيقي پيچيده تر مي شود .

شايد يکي از قدم هايي که به سوي موسيقي کلاسيک برداشته شد، آزاد شدن اثر موسيقي از قيد و بند تقليدها، بيان ،معرفي، در خدمت بودن حتي سرگرمي هاي اجباري بود و نتيجتاً خود اصل موسيقي مد نظر قرار گرفت. پس براي اولين بار در موسيقي اين فکر و ايده ظهور کرد که موسيقي در حقيقت همانند ديگر هنرها " مقصود وهدفي" ندارد، بلکه صرفاً به خاطر خودش وجود دارد . در واقع موسيقي به خاطر خود هنر موسيقي . به عبارت ديگر، در دوره ي کلاسيک با ايده" هنر به خاطر هنر " برخورد مي شد که از آن زمان تا کنون هم خيال همراه موسيقي جريان دارد .

در کلاسيک هر چيز خارق العاده و افراطي کنار گذاشته شد و بيان موسيقيايي بيشتر با تاکيد بر کمال، تماميت و اعتبار جهاني با استفاده از عوامل ساده و قابل فهم تثبيت شد .

مهم ترين ويژگي اوايل دوره ي کلاسيک،ساده کردن هر چه ممکن تمام فرم هاي موسيقي و عوامل سبکي است. در موسيقي دوره ي کلاسيک ملودي به عنوان يک عامل اساسي و پايدار جلوه گر مي شود و تئوري ملوديک مهم ترين مسئله اي بود که موسيقيدانان به آن مي پرداختند .

سبک موسيقي کلاسيک:

نوگرایی یا مُدرنیسم به معنی گرایش فکری و رفتاری به پدیده‌های فرهنگی نو و پیشرفته‌تر و کنار گذاردن برخی از سنت‌های قدیمی است.

تقسیم بندی دوره های هنری - از جمله موسیقی - بعد از رونسانس چهار دوره اصلی در نظر گرفته میشود. اول سبک باروک (Baroque) که بطور تقریبی بین سالهای 1600 تا 1750 میلادی ادامه داشته، دوم دوره کلاسیک بین سالهای 1750 تا 1820 ، سوم رمانتیک بین سالهای 1820 تا 1910 و بالآخره موسیقی مدرن یا همین موسیقی عصر حاضر از 1910 تا به امروز.

طبیعی است که این تاریخ ها تقریبی هستند و انتقال سبک موسیقی از یک دوره به دوره بعد طی یک دوران گذر اتفاق بوده است که در آن مدت هنرمندانی بوده اند که با سبک هایی بینابین ، آثار هنری خود را خلق میکردند.

چهره های بزرگ این دوره ها شامل آهنگسازان اتریشی هایدن و موتسارت و آهنگساز آلمانی یعنی بتهوون هست. شاید موتسارت و بتهوون به همراه باخ سه چهره برتر کل تاریخ موسیقی کلاسیک باشند. هچنین آهنگسازان بزرگ دیگر نیز دراین دوره ها شهرت پیدا کردند به نام های: شوبرت،شوپن،شومان،برامس،یوهان اشتراوس،پاگانینی،روسینی، چایکوفسکی، بیزه، وردی، وگنر، لیست، مندلسون، البنیز، دورژاک، افن باخ، سن سان، گریگ، الگار، دبوسی، موسرگسکی، ریمسکی کورساکف و مالر از موسیقیدانان مشهور این دوره هستند.

در نظرات مطلب قبلی خانم عابدی به موضوع خوبی اشاره کردند و پیشنهاد خوبی دادند و منم هم طبق پیشنهاد ایشون می خوام یکسری از اصطلاحات رایج موسیقی رو توضیح بدم البته تا جایی که بتونم

سونات (Sonata): به زبان ساده سونات ( سوناتا ) به موسیقی گفته میشه که توسط یک یا چند ساز ( معولا بیشتر از 5 ساز نیست ) در 4 موومان ساخته میشه و درمورد یک موضوع یا حس خاص صحبت می کنه

از سونات های معروف میشه به سونات مهتاب بتهوون و سونات های k545 و K331 اثر موزارت اشاره کرد.

موومان (Movement): بعضی از فرم های موسیقی ( مثل سمفونی و کنسرتو و سونات و...) دارای چند قسمت هستند که هر قسمت تقریبا مثل فصل کتاب است و درمورد یکی دیگر از قسمتهای مختلف داستان صحبت می کند.

سمفونی (Symphony): به زبان ساده میشه گفت سفونی همون سونات هست با این تفاوت که در سمفونی به جای یک ساز از یک گروه فیل هارمونیک یا ارکستر سمفونی ( تفاوت این دو گروه در تعداد نوازندگان آنهاست. تعداد نوازندگان فیل هارمونیک از ارکستر سمفونی بیشتر است ) استفاده می شود معمولا هر سفونی دارای 3 تا 4 موومان است البته سمفونی هایی مثل سمفونی فانتاستیک برلیوز هم هستند که دارای 5 موومان می باشند

از سمفونی های معروف میشه به 9 سمفونی بتهوون و سمفونی فانتاستیک برلیوز و سمفونی 40 موزارت (K551) اشاره کرد.

کنسرتو(Concerto): این نوع فرم معمولا دارای 3 موومان است و برای یک ساز خاص نوشته می شود و یک گروه فیل هارمونیک یا ارکستر سمفونی اون ساز رو همراهی می کنند

معمولا کنسرتوها با اسم سازی که به عنوان ساز اصلی است شناخته میشه مثل پیانو کنسرتو شماره 1 اثر چایکوفسکی یا ویولن کنسرتو در "ر ماژور" اثر آنتونیو ویوالدی یا پیانو کنسرتو شماره 1 بتهوون

اپرا( Opera ): به زبان ساده میشه گفت اپرا همون موسیقی آوازی در سبک کلاسیک است

اپرا به دو دسته دراماتیک و کامیک تقسیم میشه.

اپرای دراماتیک: اپرایی عاشقانه و معمولا تلخ چون معمولا در آخر اپرا یکی از قهرمان های اپرا خواهد مرد

اپرای کامیک: اپرایی که برای سرگرمی و خنده نوشته می شود و در این نوع اپرا هیچ نوع حادثه غم انگیزی رخ نخواهد داد.

موسیقی پاپ سبکی از موسیقی عامه‌پسند است و معمولاً در مقابل موسیقی کلاسیک و فولک (محلی) قرار می‌گیرد و از آن ها متمایز است. با این حال هنرمندان این سبک در سبک‌های راک، هیپ‌هاپ، دنس، ریتم و بلوز (R&B) و کانتری هم می‌توانند فعالیت داشته باشند و این باعث می‌شود که تبدیل به سبکی انعطاف‌پذیر شود. عبارت «موسیقی پاپ» همچنین می‌تواند به یک زیرسبک خاص (درون پاپ) اشاره داشته باشد مانند سافت راک و پاپ/راک.

برای آشنا شدن با موسیقی پاپ بهتر است ابتدا توضیح کوتاهی درباره موسیقی مردم پسند یا Popular music بدهیم، موسیقی مردم پسند، به هرنوع سبک موسیقی گفته میشود که در دسترس عامه مردم است و به شکل تجاری عرضه میشود.

این موسیقی نقطه مقابل موسیقی کلاسیک و موسیقی فولکلور(محلی) است به این ترتیب که اولی در طول تاریخ همواره موسیقی طبقه برگزیده و روشنفکر جامعه بوده است و دومی، موسیقیی است که به طور تجاری عرضه نمیشود. موسیقی مردم پسند گاهی به طور خلاصه موسیقی پاپ هم گفته میشود اما موسیقی پاپ در اصل یکی از زیرشاخه های آن به شمار می آید.

موسیقی پاپ
موسیقی پاپ، با وجود اینکه کاملا از موسیقی کلاسیک، موسیقی هنری یا art music و موسیقی فولک متمایز است، اما از آنجایی که اصطلاح پاپ شامل بسیاری از قطعات موسیقی راک، هیپ هاپ، کانتری و راک اپرا را در بر میگیرد، میتوانیم بگوییم که موسیقی پاپ، تعریف دقیقی ندارد.

مشخصات موسیقی پاپ به عنوان یک زیرمجموعه
موسیقی پاپ معمولا به عنوان موسیقیی تعریف میشود که به شکل تجاری تهیه میشود یا هدف تولید آن سود مالی است. بنا به تعریف سایمون فریت Simon Frith، منتقد موسیقی و جامعه شناس متخصص موسیقی مردم پسند، موسیقی پاپ به عنوان یک صنعت شناخته میشود نه هنر. البته این موسیقی را میتوان در حیطه بازار، ایدئولوژی، تولید و زیبایی شناسی هم معنا کرد. درواقع، "پاپ" طوری طراحی شده که برای همه جالب باشد و از هیچ جای خاصی نیامده و قرار هم نیست سلیقه خاصی را اعمال کند.

این موسیقی در اثر هیچ آرزوی پرمعنا به وجود نیامده و تنها جاه طلبی سازندگان آن سود و پاداش مادی است و...با تعاریف موسیقایی، بسیار محافظه کارانه هم هست. موسیقی پاپ چیزی است که از بالا (کمپانیهای ضبط صفحه، تهیه کنندگان رادیویی و تبلیغاتچیها) تدارک دیده شده و از میان مردم برنخواسته است. پاپ موسیقیی است که به طور حرفه ای تهیه و بسته بندی شده است و چیزی نیست که بتوان آنرا به سلیقه خود تغییر داد و یا فرم آنرا تغییر داد.

به عبارت دیگر، موسیقی پاپ، نوعی موسیقی است که در دهه 50 آغاز شد و آنچه در این مجموعه قرار میگیرد معمولا برای گروه بزرگی از افراد جذاب است. با به وجود آمدن صفحه های پلاستیکی یا وینیل در دهه 30 تا ظهور کامپکت دیسک یا CD در دهه 80، موسیقی ضبط شده، نسبت به موسیقی زنده، بیش از پیش در دسترس قرار گرفت. ترانه های پاپ معمولا در 3 دقیقه اجرا میشوند و در آنها از ملودیهایی استفاده میشود که معمولا بسیار شنیدنی بوده و عده بسیاری را به خود جلب میکنند.

مشخصه موسیقی پاپ یک عنصر ریتمیک سنگین در زیر است که معمولا توسط دستگاههای تقویت کننده الکترونیک (amplifier) اجرا میشود و ملودی اصلی بر این ریتم غالب است. ترانه پاپ همچنین به ترانه های محبوبی که مردم به زمزمه و خواندن آن علاقه دارند نیز اطلاق میشوند. موسیقی پاپ از نظر تجاری موفق است و سبک مورد علاقه ایستگاههای رادیویی است زیرا قابل دسترس بوده، راحت در یاد میماند و مخاطبین زیادی را به خود جلب میکند.
تاریخچه موسیقی پاپ
موسیقی پاپ، از میان گروههای موسیقی سوئینگ دهه 30، بلوز شیکاگو و موسیقی کانتری ایالت تنسی به پا خواست. در دهه 50، خوانندگان روز کسانی چون فرانک سیناترا (Frank Sinatra)، بابی دارین (Bobby Darin) و پگی لی (Peggy Lee) بودند.

در دهه 60، چهار عامل مهم موجب گسترش موسیقی پاپ شدند. یکی گروههای دوواپ (DooWop) دخترانه مقیم نیویورک بودند که ترانه سرایان آنها مانند کارول کینگ (Carol King)، نیل دایموند و برت باکاراک (Burt Bacharach) در دهه 70 به شهرت فراوانی رسیدند، در طرف دیگر تحولات موسیقی سول Soul بود که با ظهور آرتا فرانکلین (Aretha Franklin) برادران آیزلی (Isley brothers)، ری چارلز (Ray Charles) و همچنین خوانندگان موتاون (Motown) در دیترویت که استیوی واندر (Stevie Wonder)، ****یمز (the Supremes) و ماروین گی (Marvin Gaye اولین کسی که کنترل هنری کار خود را در دست گرفت) از جمله مهمترین چهره های آن هستند و در نهایت گروه بیچ بویز (Beach Boys) که سبک خود را سبک موج سواری کالیفرنیایی (California Surf) نامیده بودند.

گیتار الکتریکی و لوازم تقویت صوتی (آمپلی فایر) نیز تاثیر فراوانی بر موسیقی مدرن گذاشتند. در دهه های 30 و 40، سازهای تقویت شده برای رقابت با درجه صدای بالای ارکسترهای سوئینگ یک ابزار ضروری بودند. گیبسون اولین گیتار گیبسون لس پاول Gibson Les Paul را در سال 1952 به علاقمندان معرفی کرد. در دهه 60، مجموعه آواهای قابل دسترس در گیتار الکتریکی با تولید یک جعبه افکت اصلاح و تعدیل شد و یک پدال برای کنترل آن در مسیر جعبه قرار گرفت که به پدال وا-وا wah-wah pedal معروف است.

در سال 1963 گروه بیتلز موسیقی پاپ را متحول کردند و طوری محبوب شدند که پنج ترانه پر فروش تمام چارتهای آمریکا متعلق به بیتلز بود. پس از آن، کسانی چون باب دیلن (Bob Dylan)، سایمون و گارفانکل (Simon and Garfunkle) و گروه بردز (Byrds)، که خوانندگان فولک بودند نیز به استفاده از سازهای الکتریکی روی آوردند. بسیاری از گروههای موسیقی دیگر نیز این مسیر را دنبال کردند. در سال 1966، گروه بیتلز تصمیم گرفتند که به جای برگزاری برنامه های زنده، بیشتر بر روی کار استودیویی متمرکز شوند. با اتفاقاتی چون راهپیماییهای معترضان به تبعیض نژاد، کندی و ویتنام، به نظر میرسید که زمان، زمان تحولات بزرگ در جامعه است.در 1967، گروه بیتلز البوم مشهور Sgt Peppers را منتشر کردند. تابستان عشق بود و دوران هیپی ها و راهپیماییهای اعتراض آمیز.

در دهه 70 گروه بیتلز از هم پاشیده شد و موسیقی پاپ در میان صداها و آواهای مختلف سرگردان شد. در اوایل دهه 70، خواننده / ترانه سرایان و پیروان سبک پاپ چارتها را تسخیر کردند که در میان آنها میتوان از موسیقی دیسکوی BeeGees، آوای همراه با پیانو بیلی جوئل (Billy Joel) و التون جان (Elton John) و موسیقی کانتری Eagles گرفته تا موسیقی ملایم کارپنترز (Carpenters)، نیل دایموند و کارول کینگ نام برد. در این میان هنرمندانی با گرایش بیشتر به راک هم بودند که راد استوارت (Rod Stewart)، استیلی دن (Steely Dan) و فلیت وود مک (Fleetwood Mac) از آن جمله اند. موسیقی راک هم با ظهور گروههایی چون لد زپلین (Led Zepplin)، پینک فلوید (Pink Floyd) و کویین (Queen)، در این دوره به پیشرفت بزرگی دست یافت. موسیقی پاپ شاخه ای به نام دیسکو پیدا کرد که بهش کل غیر قابل وصفی محبوب شد و اولین ژانر از موسیقی بود که از موسیقی الکترونیک برای تبلیغات و اجراهای بزرگ استفاده کرد.
دهه 80 به بعد
موسیقی پاپ دهه 80، شاهد ظهور گروههای پانک-راک بود و گروهها و خواننده های شاخص این دهه گروه Duran Duran، The Police، Culture Club و افرادی چون Phil Collins، Michael Jackson و Madonna بودند.
در دهه 90، عده ای سودجو که به دنبال موفقیت مالی بودند و این فرمول بسیار برایشان کارساز بود، تصنیفهای عاشقانه و افسانه ای با عنوان pop ballad، را به شیوه ای به شدت سطحی و سرهم بندی شده مورد استفاده قرار دادند. این عده با دور هم جمع کردن گروهی از پسران یا دختران جوان و جذاب و خوش صدا، که همه به اجرای ترانه های مشابه میپرداختند، دوره ای را به وجود آوردند که به نام عصر گروههای پسر یا دختر نامیده میشود. از میان این گروهها که به سرعت به اوج رسیده و با سرعتی بیشتر از میان میرفتند، میتوان به گروههای انگلیسی Take That، West life و Spice girls و گروه های آمریکایی New kids on the block و Back street boys اشاره کرد. اما این گروهها با تمام شهرتشان، تنها موجب از بین رفتن عمق ترانه های عاشقانه نسل جدید شدند.

در اوایل هزاره سوم، گروههای پاپ / راک با ترانه هایی ساده برای شنیدن، به وجود آمد که Coldplay و Embrace از آن جمله اند. امروزه، طیف موسیقی پاپ با درهم تنیده شدن سبکهای مختلف گسترده تر شده است. با این وجود در طی چند سال اخیر موسیقی راک، در محبوبیت نزد عموم مردم موفقتر بوده است و از طرفی با امکاناتی که به خاطر وجود اینترنت فراهم شده است، دسترسی به انواع موسیقی بیشتر است و مردم میتوانند راحت تر سبک و موسیقی مورد علاقه خود را تشخیص داده و ترانه های خوانندگان محبوب خود را پیدا کنند. با این وجود فروش آلبومهای موسیقی در سال 2005 افزایش یافته و خواننده/ترانه سرایان و گروههای راک چارتها را در تسخیر خود درآورده اند. امروزه، هنرمندان عرصه موسیقی بیشتر از فروش آلبومها، بر روی درآمد حاصل از اجراهای زنده حساب مبکنند و گروههای راک از جایگاه خاصی در تمام فستیوالها و تورهای موسیقی برخوردارند.

دوره قاجار

1200-1300 خورشیدی

حکومت قاجارها که در اوایل با نا آرامی های متعددی روبرو بود، در حدود سال های 1200 خورشیدی (1820 میلادی) با روی کار آمدن فتحعلی شاه به ثبات رسید. 28 سال بعد با ظهور ناصرالدین شاه، برخی هنرها از جمله موسیقی امکان رونق بیشتری یافتند و حکومت 50 ساله وی فرصت خوبی را برای گردآوری و تدوین موسیقی ایرانی فراهم آورد. حمایت مستقیم دربار ناصری از موسیقیدانان، باعث گسترش نوعی از موسیقی ایرانی گردید که امروزه به موسیقی دستگاهی یا سنتی معروف است. علاوه بر آن، با ایجاد ارتباط بین ایران و اروپا، کم کم نوعی از موسیقی غربی نیز در این دوره با شکلی متفاوت از خاستگاه خود شکل گرفت. امکان شنیدن نمونه های صوتی آن زمان تنها به کمک ضبط هایی که اواخر حکومت قاجاریه در ایران صورت گرفت، ممکن است.

موسیقی دستگاهی

رونق موسیقی دستگاهی مدیون خاندان فراهانی است. بزرگ این خاندان به نام آقا علی اکبر فراهانی (نمونه 1) در دربار ناصرالدین شاه بود و علاوه بر اجرای موسیقی، شاگردانی هم تربیت می کرد. یک نقاشی مینیاتور متعلق به آن دوره، وی را در حال آموزش ساز تار نشان می دهد.

آقا علی اکبر با داشتن چند فرزند خردسال به نام های عبدالله و حسینقلی در سن جوانی درگذشت و بار موسیقی دربار بر دوش برادر زاده اش آقا غلامحسین افتاد. وی نیز هنرش را به دو پسر عموی یتیم، ارزانی داشت و این دو کودک بعدها خود جریان ساز شدند. میرزا عبدالله و برادر کوچکترش آقا حسینقلی (نمونه های 2 و 3)، موسیقی نظام یافته دستگاهی را بسط و گسترش دادند و تحت عنوان ردیف موسیقی ایران آن را به نسل بعد منتقل کردند.

موسیقی دستگاهی این دوره بر اساس یک سنت قدیمی به سود آواز بود و تصنیف خوانی چندان رواجی نداشت. زیرا تصنیف خوانی شکل نازلی پیدا کرده بود و عموماً توسط مطرب‌ها و افراد غیرحرفه‌ای اجرا می شد. خوانندگان بزرگ موسیقی ایران چنین باور داشتند که تصنیف خوانی اصولاً کار زنان است. گر چه دو تصنیف ساز بزرگ عصر قاجار یعنی علی اکبر شیدا و عارف قزوینی (نمونه های 7 و 8) کمی ذهنیت موجود را با آثار هنری خود عوض کرده بودند ولی همچنان تصنیف در بین خوانندگان مطرح، جایگاه مناسبی نداشت و کمتر اجرا می شد. موسیقیدانان معتبر معمولاً تصنیف نمی‌ساختند و یا اگر می‌ساختند نام خود را ذکر نمی‌کردند. بیشتر آثار ضبط شده دوره قاجار شامل انواع تصانیف، تکنوازی و اجرای آواز با همراهی سازهایی مثل تار، کمانچه، سنتور و نی هستند.

علاوه بر خاندان فراهانی، دو تصنیف ساز بزرگ اواخر دوره قاجار به نام های علی اکبر شیدا و عارف قزوینی نقش قابل توجهی در شکل گیری موسیقی این دوره داشتند. عارف قزوینی تمایلات انقلابی داشت و تقریباً تمام آثارش متوجه جریان انقلاب مشروطه بود. در عین حال آثار زیادی با مضامین عاشقانه ساخت.

اما علی اکبر شیدا به طور کامل در فضای عاشقانه بود و خود را درگیر مسائل سیاسی اجتماعی نکرد. تصانیف زیادی از وی به جا مانده است که در تاریخ تصنیف سازی ایران کم نظیرند.

موسیقی نظام

وقتی ناصرالدین شاه برای نخستین بار به سفر اروپا رفت، هنگام استقبال رسمی، از ساز و برگ موسیقی نظام و تشریفات فرانسوی ها خیلی خوشش آمد و دستور داد چنین تشکیلاتی برای ایران هم درست بشود. در نتیجه دو کارشناس موزیک نظام به نام های بوسکه (Boske) و رویون (Royun) از پاریس وارد تهران شدند و در سال 1235 خورشیدی یک دسته موزیک نظامی به نام "دسته موزیک سلطنتی" تشکیل دادند. سیزده سال بعد معاون اول گارد پیاده نظام فرانسه به نام آلفرد ژان باتیست لومر (نمونه 11) به استخدام دولت ایران درآمد و با رونق دوباره دسته موزیک سلطنتی، در مدرسه دارالفنون به آموزش موسیقی مشغول شد. موسیو لومر شاگردان زیادی تربیت کرد و به همه آن ها خط نت موسیقی یاد داد تا آهنگ های مختلف را بنویسند و اجرا کنند. وی همچنین برخی از آوازهای ایرانی را برای پیانو تنظیم و اجرا کرد که با اصل آوازها، تفاوت قابل ملاحظه ای داشتند. زیرا غالب آوازهای ایرانی در چارچوب فواصل ماژور و مینور قرار ندارند و او ناگزیر بود همه این ها را با پیانویی بنوازد که اساساً برای نواختن موسیقی غربی درست شده بود و نه موسیقی شرقی با فواصل غیر اروپایی.

لومر علاوه بر این ها، تعدادی مارش و سرود برای مناسبت های مختلف ساخت تا در هنگام جشن های دولتی اجرا شود. از جمله ساخت نخستین سرود ملی ایران (نمونه 13) بود که در تیر ماه 1252 به لومر سفارش دادند. این سرود که از ابتدا بی کلام بود و به سلام شاهی شهرت داشت، در سال 1284 خورشیدی برای نخستین بار نسخه ای از آن به رهبری موسیو لومر ضبط گردید. ولی امروزه یکی از ترانه سرایان ایران به نام بیژن ترقی روی آن ترانه ای سروده و آهنگ آن با تنظیم پیمان سلطانی (نمونه 14 و 15) توسط خواننده جوان سالار عقیلی خوانده شده است.

آموزش های موسیو لومر در مدرسه دارالفنون، کم کم به بار نشست و تعدادی از هنرجویان توانستند در دسته های مختلف به نوازندگی بپردازند. از جمله تشکیل "ارکستر شاهی" (نمونه 17) به سرپرستی علی اکبر خان شاهی بود که برنامه های متعددی را در جشن های دربار اجرا می کرد.

یکی از ویژگی های نخستین هنرجویان موسیقی این بود که سازهای غربی مثل فلوت و کلارینت را در فضای موسیقی ایرانی به صدا در می آوردند. این سازها از نظر ساختمان اصولاً برای نواختن موسیقی های شرقی طراحی نشده بودند. با این وجود، علاقه و پشتکار آن هنرجویان باعث شد تا اجرای برخی دستگاه ها و آوازهای خاص موسیقی ایرانی با این سازها میسر شود. تبحر برخی نوازندگان آن دوره در نواختن فلوت و کلارینت با لحن ایرانی چنان بالا بود (نمونه 19) که شنونده ایرانی، کمتر احساس یبگانگی با صدای این سازها می کرد. امروزه با گذشت حدود یکصد سال از آن زمان، نوازندگانی که بتوانند با سازهای بادی غربی، موسیقی اصیل ایرانی را اجرا کنند، بسیار کمیابند.

موسیقی عامیانه

در دوره قاجار، فاصله کمی بین موسیقی با مضامین جدی و موسیقی عامیانه در حوزه‌ی تصنیف خوانی بود. در نتیجه هنرمندان مربوطه علاوه بر خواندن اشعار فاخر و غالباً نخبه گرا، گاه اشعاری عامیانه هم می خواندند. با این وجود عده ای نیز در خواندن و نواختن تصنیف‌های عامیانه تبحر ویژه ای داشتند (نمونه ٢١ و 22). در مجموع، دو فرهنگ رسمی و عامیانه تا حدی در هم ادغام بود و جلوه های مختلفی از موسیقی ایرانی توسط هنرمندان عرضه می شد. با این توضیح که موسیقی عامیانه ایرانی از نظر چارچوب تفاوت زیادی با ردیف موسیقی ایران نداشت. فقط جنس اشعار و برخی حالات بیانی آن فرق می کرد.

موسیقی انقلابی

تا پیش از وقوع نهضت مشروطه در 1285 خورشیدی (1906 میلادی)، موسیقی رایج در شهرهای بزرگ غالباً مضامین عاشقانه، سرگرم کننده و گاه بسیار بی ارزش داشت. چنان که عارف قزوینی تصنیف سرای نامدار عصر مشروطه در کتابش می نویسد: "وقتی من به ساختن تصنیف های میهنی روی آوردم، این هنر چنان تنزل یافته بود که حتی برای گربه شاه نیز تصنیف می ساختند". با صدور فرمان مشروطیت در سال 1285 توسط مظفرالدین شاه، نوع حکومت از پادشاهی مطلقه به سلطنت مشروطه تغییر یافت. اما این تحول سیاسی چندان دوام نیاورد و چند ماه بعد از آن که شاه بیمار درگذشت، جانشین او محمد علی شاه فرمان پدر را باطل کرد و دوباره حکومت استبدادی برقرار شد. این دوره سه ساله که در تاریخ سیاسی ایران به استبداد صغیر شناخته می شود، سرآغاز تحولاتی در موسیقی شهری ایران بود. عارف قزوینی شاعر، ترانه سرا و خواننده عصر مشروطه (نمونه 22) در ارتباط با وقایع تلخ این دوران تصانیف ویژه ای ساخت و با صدای پرتوان خود اجرا کرد. این تصانیف از آن جا که حرف روز جامعه بودند و از طرفی با ظرافت های خاص موسیقی ایرانی پیوند داشتند، دهان به دهان منتشر شدند و موج مخالف مردمی با حکومت استبدادی شدت گرفت. عارف قزوینی برای کشته شدن جوانان، سرداران و جو خفقان آن زمان به تناسب آثاری پدید آورد (نمونه 23) که سال های بعد این نمونه ها، به عنوان سرمشق آثار مشابه درآمدند.

دوره پهلوی اول

1301-1320 خورشیدی

سال 1300 خورشیدی (1921 میلادی) آغاز حکمرانی رضاخان میر پنج است. در این سال وی ابتدا وزیر جنگ بود و دو سال بعد به نخست وزیری رسید و سپس در سال 1304 خورشیدی (1925 میلادی) به طور رسمی انقراض سلسله قاجاریه را اعلام کرد و تاج پادشاهی بر سر گذاشت. جریان موسیقی در دوره حکومت 16 ساله او کم و بیش بر مدار سابق پیش می رفت، اما بازگشت کلنل علی نقی وزیری از اروپا و راه اندازی نخستین مدرسه موسیقی در سال 1302 خورشیدی (1923 میلادی) به سبک غربی، موسیقی ایران در مسیر جدیدی قرار گرفت و برخی از هنرآموزان مدرسه اش مانند روح الله خالقی، درسال های بعد جریان ساز شدند.

موسیقی دستگاهی

چهره های شاخص موسیقی دستگاهی در این دوره علی اکبر شهنازی (نمونه ٤ ) فرزند خلف آقا حسینقلی، مرتضی نی داوود ( نمونه ٢) شاگرد برتر درویش خان، قمرالملوک وزیری ( نمونه ١٠)، سید حسین طاهر زاده ( نمونه ٩)، ابوالحسن اقبال آذر ( نمونه ١٣)، رضاقلی میرزا ظلی ( نمونه ٦ ) و تاج اصفهانی ( نمونه ١٤) بودند. در کنار ایشان شاعر بلند آوازه ای مانند ملک الشعرای بهار (نمونه ١ ) نیز با ساخت ترانه های ماندگار نقش مهمی در موسیقی زمان خود ایفا کرد. مانند ترانه "مرغ سحر" که با آهنگ مرتضی نی داوود و صدای قمرالملوک وزیری برای نخستین بار اجرا شد و سال های بعد نیز محبوبیت خود را همچنان حفظ کرد. تفاوت قابل ملاحظه در اجرای موسیقی این دوره نسبت به دوره پیشین، رونق سازهایی مثل ویولون و پیانو بود که معمولاً به تنهایی و یا در کنار دیگر سازهای ایرانی به خدمت گرفته می شدند. بیشتر همنوازی های این دوران با تار، سنتور، ویولون و پیانو ضبط شده است. در این میان، تار تنها ساز ایرانی بود که اقتدار گذشته اش را با وجود نوازندگان ممتازی مثل مرتضی نی داوود و علی اکبر شهنازی همچنان حفظ کرد.

موسیقی ارکستری

موسیقی ارکستری ایران که بنیانگزارش موسیو لومر بود، در دوره پهلوی نیز توسط پیروان او دنبال شد. افرادی مانند ابراهیم منصوری، موسی معروفی و علی نقی وزیری با ارکسترهای زیر دست خود، آثار مختلفی را به ضبط رساندند. خوشبختانه ضبط های این دوره (نمونه های ١٧و 18ب و ١٩ب و٢١ و ٢٣) به مراتب کیفیت بالاتری داشتند، در نتیجه صداهای مختلف ارکستر را به راحتی می توان شنید.

سال 1313 (1934 میلادی) یک ارکستر به سبک غربی با نام "ارکستر سمفونیک بلدیه" در تهران شکل گرفت که بعدها همین تشکیلات به ارکستر سمفونیک تهران تغییر نام داد. در واقع صورت تکامل یافته دسته موزیک نظام مربوط به دوره قاجار در اندازه ای بزرگ تر شکل گرفت. این ارکستر تا مرداد ماه 1320 (1941 میلادی) با اجرای آثاری از بتهوون beethoven ، دورژاک Dvořák ، پوچینی Puccini ، اسمتانا Smetana و ... کنسرت های متعددی در تهران برگزار کرد و با وقوع حمله متفقین به ایران در سوم شهریور 1320خورشیدی (1941 میلادی) از هم پاشید.

موسیقی عامه پسند popular

در دوره پهلوی اول، با وجود آن که بیشتر هنرمندان موسیقی ایرانی با ظواهر و ابزار موسیقی غربی آشنا شده بودند، موسیقی عامیانه Folk شهری، کم و بیش بر مدار پیشین حرکت می کرد و در واقع همچنان حال و هوای سنتی خود را داشت. علت آن بود که نخستین رویارویی ایرانیان با موسیقی غرب، در ابتدا با موسیقی هنری آن ها بود و تا سال 1320 هنوز نمونه موسیقی های عامه پسند غربی موسوم به پاپ در ایران معرفی نشده بودند تا بر موسیقی عامیانه ایرانی تأثیر بگذارند. در واقع شکل ظاهری موسیقی عامیانه ایرانی، با موسیقی های هنری اش تفریباً یکسان بود. اما کلام آن ها کاملاً تفاوت داشت. در این دوره با رونق ویولن و پیانو، در کنار موسیقی عامیانه شهری، گونه ای دیگر از موسیقی مورد علاقه توده ها تحت عنوان موسیقی عامه پسند پدید آمد. هنرمندانی مانند ابوالحسن صبا و موسی معروفی که فعالیت اصلی شان در حوزه موسیقی دستگاهی ایران بود، در این خصوص هم آثاری پدید آوردند (نمونه ٢٥). سید جواد بدیع زاده نیز که همانند ایشان در حوزه موسیقی دستگاهی فعال بود، بسیاری از تصانیف عامه پسند (نمونه ٢٧) زمان خود را می خواند.

موسیقی مذهبی

یکی از ویژگی های آوازخوانان عصر قاجار و دوره پهلوی، آشنایی شان به موسیقی مذهبی بود. به طوری که برخی از ایشان در مواقعی از سال به طور جدی به اجرای موسیقی مذهبی می پرداختند (نمونه ٣٠ و ٣٢). افراد دیگری بودند که فقط در حوزه موسیقی مذهبی مثل مناجات خوانی و تعزیه فعالیت داشتند.

دوره رادیو

1320-1356 خورشیدی

راه اندازی رادیو ایران در اردیبهشت ۱۳۱۹ (۱۹۴۰ میلادی) نقطه عطفی در تاریخ موسیقی ایران محسوب می شود. زیرا برای نخستین بار توده مردم امکان شنیدن اجراهای زنده را یافتند و از آنجا که دستگاه گرامافون در اختیار همگان نبود، رادیو توانست بیشترین حجم موسیقی را به گوش مردم برساند. حتی آن هایی که رادیو نداشتند، می توانستند در طول ساعت های پخش موسیقی در پاتوق های عمومی نظیر قهوه خانه ها و گاه منزل اعیان و اشراف از نعمت موسیقی زنده برخوردار شوند. دوره رادیو در تاریخ موسیقی ایران را می توان دوره رونق هنر موسیقی دانست. گر چه صنعت ضبط گرامافون حتی پیش از رادیو وجود داشت ولی چون فراگیر نشده بود، تأثیر قابل ملاحظه ای در گسترش موسیقی نداشت. در نتیجه بیشترین حجم موسیقی فقط از طریق پخش اجراهای زنده رادیویی به گوش مردم می رسید. شنونده ها نیز به این روند عادت کرده بودند و همه روزه پس از کارهای روزانه در ساعات غروب و اوایل شب، به پای رادیو می نشستند تا تازه ترین اجراهای هنرمندان شان را بشنوند.

موسیقی دستگاهی

سال های نخست از دوره رادیو، موسیقی دستگاهی کم و بیش بر مدار سابق پیش می رفت. غالب اجراها یا تکنوازی بود و یا با گروه های کوچک سه تا پنج نفره شکل می گرفت. سازهای مورد استفاده نیز به طور معمول، تار، سنتور، ویولون، تنبک و گاه پیانو بود. افرادی مثل تاج اصفهانی (نمونه ۱ و ۲) که از دوره پهلوی اول فعالیت چشمگیر داشتند، در اوایل دوره رادیو نیز با همان شیوه سابق خود کار می کردند. این روند کم کم جای خود را به ارکسترهای کوچک و بزرگ داد. ارکسترهایی که دقیقاً از الگوی غربی پیروی نمی کردند. در واقع ایرانی ها ترجیح دادند بخشی از سازهای غربی و چند ساز ایرانی را در کنار هم قرار دهند تا به ترکیب مورد نظر خود برسند. این ترکیب که بعداً به ارکستر "گلها" معروف شد، نزدیک به 30 سال جلودار موسیقی ایران بود. شکل گیری مجموعه برنامه های رادیویی موسوم به گلها، مدیون تلاش های فردی موسیقی دوست به نام داوود پیرنیا (نمونه ۳) در مدیریت رادیوی آن زمان بود. ارکستر گلها از مجموعه سازهای غربی، سازهای خانواده ویولون، کلارینت، فلوت و پیانو را در اختیار داشت و از سازهای ایرانی، فقط تار و تنبک این شانس را یافته بودند تا در تولید موسیقی آن دوره نقشی بازی کنند. آهنگسازان شاخص این نوع موسیقی عبارتند از: حسین یاحقی (نمونه ۶)، مجید وفادار، روح الله خالقی (نمونه ۴۹ و ۵۰)، همایون خرم (نمونه ۲۰ و ۲۱)، علی تجویدی (نمونه ۱۵ و ۱۶)، پرویز یاحقی (نمونه ۱۷)، جواد معروفی (نمونه ۱۱ و ۱۲) و اکبر محسنی (نمونه ۲۲). همچنین خوانندگانی که در کنار این آهنگسازان درخشیدند، افراد چون عبدالعلی وزیری، غلامحسین بنان(نمونه ۲۳ و ۲۴)، منوچهر همایون پور (نمونه ۷ و ۸)، تاج اصفهانی، حسین قوامی معروف به فاخته ای، داریوش رفیعی (نمونه ۴ و ۵)، مرضیه، عصمت باقر پور معروف به دلکش (نمونه ۱۸ و ۱۹)، اسماعیل ادیب خوانساری و بانو الهه بودند. ساز پیانو که در دوره قاجار، کم و بیش مورد استفاده قرار می گرفت، در دوره پهلوی اول رونق بیشتری یافت. اما شیوه استفاده از آن به دلیل نداشتن برخی فواصل خاص موسیقی ایرانی، کمی رنگ و بوی غربی داشت. ضمن این که نوازندگان پیانو فقط قادر بودند بخش هایی از موسیقی ایرانی مثل ماهور، بیات اصفهان و تا حدودی دستگاه همایون را بنوازند. مرتضی محجوبی (نمونه 9 و 10) از جمله نوازندگانی بود که دوست داشت همه موسیقی ایرانی را بر شستی های پیانو جاری سازد. به همین دلیل کوک ساز را تغییر داد و موفق شد بخش هایی مثل آواز افشاری، آواز دشتی، آواز بیات ترک، دستگاه سه گاه و ... را نیز بنوازد. شیوه ابداعی مرتضی محجوبی به خودش منتهی شد و نسل بعد راه او را تمام و کمال ادامه نداد. از جمله می توان به جواد معروفی (نمونه 11 و 12) اشاره کرد که پیانو را گاه همانند محجوبی و گاه بدون کوک ایرانی و در همان چارچوب غربی اش می نواخت. او به جای تغییر کوک سعی داشت موسیقی ایرانی را با فواصل گام معتدل بر روی پیانو اجرا کند. در واقع چارچوب موسیقی وی بر اساس سنت ردیف دستگاهی استوار بود ولی به دلیل استفاده از برخی تکنیک های غربی، لحن موسیقی اش همانند پیانوی محجوبی سنتی نبود و حالتی نیمه ایرانی و نیمه غربی داشت. یک از پیشروان موسیقی دستگاهی در دوره رادیو، ابوالحسن صبا (نمونه 13 و 14) بود که هم آموزش های دوره قدیم را درک کرده و هم با ساز و کار موسیقی ارکستری آشنا بود. وی قوی ترین نقش آموزش موسیقی در دوره خود را بازی کرد. شاگردان او مانند همایون خرم، فرامرز پایور،حسین تهرانی، حسن کسایی، فرهاد فخرالدینی، رحمت الله بدیعی و علی تجویدی در سال های بعد عموماً سکاندار حرکت های پیش رونده بودند. صبا سه تار را نزد درویش خان و ویولون را نزد حسین خان اسماعیل زاده آموخته بود. وی در خلوت خویش سه تار می نواخت ولی در رادیو، به نوازندگی ویولون می پرداخت. قطعات زیادی از او بر جای مانده است که جزو زیباترین آثار موسیقی ایرانی به حساب می آیند. صبا یکی از نادر موسیقیدانان ایرانی است که قادر به نوازندگی سازهای زیادی بود. به جز ویولون و سه تار که ساز اصلی اش بودند، با نی، سنتور، تنبک و تار نیز آشنا بود. جریان موسیقی گلها در دوره رادیو، هر چه بیشتر به انتهای خود نزدیک می شد، از سازهای غربی فاصله می گرفت و سازهایی نظیر سنتور و قانون کم کم به کار گرفته می شدند. گر چه در همه انواع آن، حضور ویولون ها حتمی بود. علاوه بر تولید انواع قطعات با کلام و بی کلام، بخشی از جریان موسیقی رادیو مربوط به تکنوازی هنرمندان صاحب سبک این دوره بود که در آن زمان شنوندگان زیادی داشت و افراد زیادی با علاقه فراوان، برنامه تکنوازی آن ها را از رادیو دنبال می کردند. عموماً تکنوازی ها با دکلمه اشعار همراه بود و گاه خواننده ای نیز در کنار آن به اجرای آواز می پرداخت. تنبک نیز معمولاً به عنوان ساز همراه در بیشتر برنامه های تکنوازی حضور داشت. شیوه نوازندگی همه این تکنوازان دارای ویژگی های مخصوصی بود که در تاریخ موسیقی از آن گاه با عنوان رادیویی و گاه با عنوان رمانتیک یاد می شود. توجه به لطافت صدای ساز و دوری از حالت های حماسی گونه و برانگیزاننده از ویژگی های تکنوازان رادیویی بود. تکنوازان شاخص آن زمان، افرادی چون ابوالحسن صبا نوازنده ویولون، احمد عبادی نوازنده سه تار (نمونه 29 و 30)، علی اصغر بهاری نوازنده کمانچه، جلیل شهناز نوازنده تار (نمونه 32)، همایون خرم نوازنده ویولون (نمونه 20)، پرویز یاحقی نوازنده ویولون (نمونه 27 و 28)، حسن کسایی نوازنده نی (نمونه 33 و 34)، فرامرز پایور نوازنده سنتور، حسین تهرانی نوازنده تنبک، امیر ناصر افتتاح نوازنده تنبک، رضا ورزنده نوازنده سنتور (نمونه 35 و 36) و مجید نجاهی نوازنده سنتور بودند. سیطره بی چون و چرای سازهای خانواده ویولون و دیگر سازهای غربی بر موسیقی ایرانی که در این دوره شکل گرفته بود، انگیزه ای شد تا جمعی از موسیقیدانان، پژوهشگران و سازندگان ساز به سمت سازآرایی (ارکستراسیون) خالص ایرانی متمایل شوند. در سال های حدود 1341خورشیدی (1962 میلادی) جریانی از موسیقی ایرانی به تدریج شکل گرفت که در ابتدا علاقه زیادی به تغییر نظام گروه نوازی رایج داشت. بدین منظور توجه ویژه ای به احیای سازهای مهجور و حتی گمشده موسیقی قدیم ایران شد و در کارگاه ساخت ساز وزارت فرهنگ و هنر، تجربه های متفاوتی صورت گرفت. پیرو این حرکت، موسیقیدانی به نام مهدی مفتاح گروه بزرگی از سازهای ایرانی موجود و همچنین احیا شده را تشکیل داد. اما در عمل چندان موفق نبود تا این که چند سال بعد یک نوازنده زبده سنتور و از شاگردان مکتب موسیقی ابوالحسن صبا، تجربه مهدی مفتاح را بار دیگر تکرار کرد و موفق شد گروه نوازی با سازهای ایرانی را رونق دهد. فرامرز پایور به جای آن که تغییر صد در صدی در الگوی سازآرایی آن زمان بدهد، گروهی از سازهای ویولون را در کنار برخی سازهای ایرانی مثل تار، سنتور، نی، کمانچه و تنبک قرار داد. وی کم کم از عود و ساز بازسازی شده ای به نام قیچک نیز در گروه نوازی جدید استفاده کرد. پایور در طول بیست سال پس از این نوآوری، به تدریج از حضور ویولون ها کاست تا جایی که در اواخر دوره بازگشت، تمام سازهای گروه پایور ایرانی بودند (نمونه 37 و 38 و 39). از ویژگی های موسیقی او، تنظیم های چند بخشی ویژه موسیقی ایرانی بود، به طوری که در مجموع صدای غربی به گوش مخاطب نمی رسید. اما در دوره پیش از وی، تنظیم های ارکستری علی نقی وزیری چنین نبودند و گاه نوع ترکیب صداهای متفاوت، باعث تداعی هارمونی غربی در گوش مخاطب ایرانی می شد. موسیقی پایور به طور کل مستقل از جریان رادیو بود و از شیوه علی نقی وزیری هم تبعیت نمی کرد. چندی پس از شکل گیری گروه های موسیقی با ترکیب صد در صد ایرانی، میل به بازآفرینی ترانه های محلی نیز فزونی یافت. گر چه از سال های گذشته به ویژه در دوره رادیو، نغمات محلی همواره با شکل های گوناگون به گوش مردم می رسید. اما غالب روایت های این چنینی، با ترکیبی از سازهای ایرانی و غربی همراه بود یا گاهی یک آهنگ محلی صرفاً برای پیانو تنظیم و اجرا می شد. در چنین شرایطی برای نخستین بار فرامرز پایور با استفاده از گروه نوازی ابداعی خود، برخی ترانه های محلی خراسان را با کمک خواننده ای برخاسته از همین دیار بازآفرینی کرد و کارش بسیار مورد توجه عموم قرار گرفت. خانم سیما بینا (نمونه 40 و 41) که اصالتاً بیرجندی بود، موفق شد چندین ترانه معروف خراسان را با همراهی گروه پایور به گوش مردم ایران برساند. ویژگی برجسته این ترانه های بومی آن بود که غالباً ریتم لنگ داشتند و تا آن موقع موسیقی شهری ایران با چنین ریتم هایی آشنا نبود.

موسیقی ارکستری به سبک موسیقی کلاسیک غربی

رونق دوباره موسیقی ارکستری در ایران پس از پایان جنگ جهانی دوم 1324 خورشیدی (1345 میلادی) صورت گرفت. در ابتدا پرویز محمود، پرورش یافته مکتب موسیقی هنری غرب سکان هدایت این نوع موسیقی را به دست گرفت. او تنها چند سال در این منصب بود و با مهاجرت اش به آمریکا جایش را به روبیک گرگوریان داد و عملاً از صحنه تأثیرگذاری بر موسیقی ارکستری ایرانی فاصله گرفت. گرگوریان هم یک سال بعد از وی به آمریکا رفت. در دوره رادیو، برای نخستین بار نسلی از آهنگسازان ایرانی به وجود آمدند که گاه کاملاً غربی و گاه در فضایی دوگانه ایرانی و غربی می توانستند آفرینش هنری داشته باشند. از آهنگسازان شاخص این دوره می توان از روبیک گرگوریان، حشمت سنجری (نمونه 42 و 43)، امین ا... حسین، مرتضی حنانه، ثمین باغچه بان (نمونه 44 و 45)، حسین دهلوی، هوشنگ استوار و امانوئل ملک اصلانیان نام برد. جریان موسیقی ارکستری ایرانی با حضور حسین دهلوی (نمونه 46 و 47) در عرصه تولید و اجرای این نوع موسیقی، رنگی بومی به خود گرفت و همانند آثار هنری موسیقی غرب، به گوش ایرانیان چندان غریبه نبود. دهلوی با ساخت قطعه سبکبال در سال 1333 نمونه ای از توانمندی موسیقی ایرانی در بیانی جدید را به نمایش گذاشت.

موسیقی حماسی و میهنی

در سوم شهریور 1320 (24 آگوست 1941 میلادی) در حالی که جنگ جهانی دوم هنوز ادامه داشت، مرزهای شمالی و جنوبی ایران از سوی نیروهای متفقین مورد حمله قرار گرفت و در فاصله کمتر از 10 روز، کشور به اشغال ارتش های روس، انگلیس و آمریکا درآمد. این رویداد تلخ به طور طبیعی بر همه شئون زندگی فردی و اجتماعی ایرانیان تأثیر گذاشت. از جمله هنرمندان حوزه شعر و موسیقی ایرانی واکنش نشان دادند و نخستین اعتراض آن ها در قالب یک سرود ملی-میهنی جلوه گر شد. این سرود با شعری از دکتر حسین گل گلاب (نمونه 48) و آهنگ روح الله خالقی (نمونه 49 و 50) برای نخستین بار در 27 مهر 1323 خورشیدی (18 اکتبر 1944 میلادی) در دبستان نظامی تهران در حضور تعدادی از خارجیان اشغالگر به اجرا درآمد و چون شعر و آهنگ آن بسیار جذاب و گیرا بود؛ از سوی وزیر فرهنگ وقت، مقرر شد نسخه ای از آن ضبط شود و هر روز از رادیو به گوش مردم برسد. سرود معروف "ای ایران" در ابتدا با اجرای گروه کر صورت گرفت ولی بعدها توسط خوانندگانی مانند، غلامحسین بنان، حسین سرشار، اسفندیار قره باغی و رشید وطن دوست به صورت کر و تکخوان نیز به اجرا درآمد. این سرود با گذشت سال های متمادی و تحولات عظیم سیاسی و اجتماعی، هیچ گاه اعتبار خود را از دست نداد و امروزه تنها آهنگ ملی ایران محسوب می شود که بیشترین شنونده را دارد.موسیقی حماسی - میهنی این دوره پس از سرود "ای ایران" باز هم جریان داشت. در واقعه سال 1325 خورشیدی (1946 میلادی) که استان آذربایجان ایران توسط جعفر پیشه وری با پشتیبانی کمونیست های روسی (شوروی سابق) اعلام خود مختاری کرد، دولت و مردم ایران، این جدایی را تاب نیاوردند و حکومت خود خوانده جعفر پیشه وری بر شهر تبریز یک سال بیشتر دوام نیاورد. پس از بازگشت آذربایجان به آغوش میهن، روح الله خالقی بار دیگر با ساختن سرود آذربایجان ایفای نقش کرد. همچنین در سال های 1331 تا 1332 که اوج نهضت نفت به رهبری دکتر محمد مصدق بود، سرود "30 تیر" به مناسبت وقایع روز سی ام تیر 1331 خورشیدی (1952 میلادی) توسط حسین ملک نوازنده سنتور ساخته شد. وی پس از کودتای 28 مرداد 1332 (1953 میلادی) بر علیه حکومت قانونی دکتر محمد مصدق که با پشتیبانی آشکار آمریکا صورت گرفت، به جرم ساختن همین سرود، توسط حکومت وقت به چند ماه زندان محکوم شد.

موسیقی عامه پسند

جریان موسیقی عامه پسند در ابتدای دوره رادیو از نظر ترکیب سازهای مورد استفاده، همانند موسیقی دستگاهی بود. گاه خود موسیقی، چندان رنگ و بوی عامه پسند نداشت و فقط کلامش می توانست تفاوت قابل ملاحظه ای را برای مخاطب ایجاد کند. در مواردی نیز جنس موسیقی به خاطر نوع بیانش، حالتی عامه پسند پیدا می کرد که معمولاً سازهای مورد استفاده در آن تار، ویولون و تنبک بودند. غالب خوانندگان این نوع موسیقی صاحب شهرت زیادی نبودند. زیرا اصولاً هنرشان در محافل شادمانی و کافه ها عرضه می شد. گاه خوانندگان موسیقی هنری نیز به خواندن تصانیف عامه پسند می پرداختند که سید جواد بدیع زاده سرشناس ترین آن هاست. برخی بازیگران تئاتر مانند مرتضی احمدی (نمونه 51 و 52) نیز بنا به ذوق شخصی گاهی به خواندن چنین تصانیفی مبادرت می کردند. گر چه او بازمانده ای از نوعی موسیقی عامیانه شهری موسوم به روحوضی بود و چندان ارتباطی به موسیقی عامه پسند در حال شکل گیری نداشت. در کنار موسیقی عامه پسند ایرانی، نوعی از موسیقی عامه پسند به سبک غربی نیز شکل گرفت که از انواع موسیقی کلاسیک و پاپ غربی بهره می برد. چهره های شاخص این نوع موسیقی نوع موسیقی، محمد نوری (نمونه 53 و 54)، ویگن دردریان (نمونه 55 و 56) و حسن گل نراقی (نمونه 57 و 58) بودند. پیروان این نوع موسیقی کاملاً بر اساس گام های تعدیل شده غربی حرکت می کردند و بنابراین در آثار آن ها هیچ نشانی از برخی الحان موسیقی ایرانی شنیده نمی شد. حتی ملودی هایی که رنگ و بویی کاملاً ایرانی داشتند، در نگاه ایشان با تغییرات گسترده اجرا می شدند. زیرا سازهای مورد استفاده آن ها نیز قادر نبودند فواصل خاص موسیقی ایرانی مانند بیات ترک، افشاری، سه گاه و غیره را اجرا کنند. در کنار نمونه های غربی گونه، انواعی از موسیقی عامه پسند نیز با اتکاء بیشتر به عناصر موسیقی دستگاهی و استفاده از سازهای ایرانی و گاه سازهای غربی به وجود آمد. خوانندگانی چون اکبر گلپایگانی (گلپا) (نمونه 25 و 26)، هایده، مهستی، حمیرا و حسین خواجه امیری (نمونه 59 و 60) معروف به ایرج از این دسته اند. این افراد در حوزه موسیقی دستگاهی به شیوه برنامه گلها نیز آثار متعددی را خوانده اند. گونه ای دیگر از موسیقی عامه پسند این دوره، ترکیبی ایرانی-عربی داشت. شعر فارسی با موسیقی هایی گاه تمام عربی و گاه نیمه ایرانی و نیمه عربی همراه می شد. خوانندگان پرآوازه این شیوه، داوود مقامی (نمونه 61 و 62)، نعمت الله آغاسی( نمونه 63 و 64) و جواد یساری بودند. استفاده گسترده از ساز قانون و عود که به تازگی از کشورهای عربی وارد فرهنگ موسیقی ایرانی شده بود و همچنین استفاده کامل از برخی آهنگ های خوانندگان سرشناس عرب نظیر ام کلثوم از مشخصات بارز این نوع موسیقی است. جریان موسیقی عامه پسند ایرانی در اوایل دهه پنجاه خورشیدی با ظهور آهنگسازانی مانند منوچهر چشم آذر، واروژ هاخباندیان معروف به واروژان (نمونه 65 و 66) و بابک بیات، شکل متفاوتی پیدا کرد. عمده ابزار و مواد مورد استفاده این جریان، ساز و کار موسیقی غربی بود و ارتباط کمی با ویژگی های موسیقی سنتی ایران داشت. ولی شیوه پرداخت آثارشان چنان بود که به سرعت مورد توجه عموم قرار گرفت و به عنوان یک الگوی موفق طرفداران زیادی پیدا کرد. این جریان موسیقایی کم کم در بین توده ها با عنوان پاپ شهرت یافت و سال های بعد نیز غالب آثار عامه پسند موسیقی ایرانی، با همین عنوان شناخته می شدند. شاخص ترین خوانندگان این شیوه، فائقه آتشین معروف به گوگوش، ابراهیم حامدی معروف به ابی، فریدون فروغی (نمونه 67 و 68)، کورش یغمایی (نمونه 69 و 70) و فرهاد مهراد بودند. با وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 خورشیدی و پیرو آن آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که 8 سال به طول انجامید، پرونده موسیقی عامه پسند به سبک غربی که پاپ نیز خوانده می شد، به مدت حدود 15 سال در داخل کشور بسته شد و در دوره های بعد بر اساس معیارهای روز و گاه تأثیر پذیری از ادوار گذشته بار دیگر به حیات خود ادامه داد.

موسیقی مذهبی

موسیقی مذهبی ایران، به علت وجود هم زمان دو گرایش بزرگ دین اسلام یعنی شیعه و سنی، از غنای زیادی برخوردار است. در این میان موسیقی مذهبی شیعیان از دیگر گونه های اسلامی، پر رنگ تر است. زیرا شیعیان برای سوگواری بزرگان مذهبی خود، برنامه های مفصلی دارند، در حالی که موسیقی مذهبی سنی ها بیشتر معطوف به مناجات خوانی و مولودی خوانی به مناسبت میلاد بزرگان دینی که معمولاً این نوع موسیقی به صورت همراهی ساز و آواز است. اما در شکل اجرایی موسیقی مذهبی شیعیان در بیشتر موارد بدون ساز و صرفاً با اجرای آواز تکی و یا گروهی صورت می گیرد. پر رنگ ترین نمود موسیقی سوگواری شیعیان، مجموعه برنامه های سالانه ای است که در ماه های محرم و صفر برای پاسداشت سومین امام شهیدشان برگزار می شود. این نوع موسیقی در دو روز تاسوعا و عاشورا از ماه محرم، به اوج خود می رسد. قیام خونین حضرت امام حسین (ع) در روز دهم ماه محرم سال 61 هجری قمری (681 میلادی) که با خشونت زیادی توسط سپاهیان یزید ابن معاویه سرکوب شد، بهانه این نوع سوگواری است. اشکال مهم موسیقی سوگواری عبارتند از: نوحه، مصیبت خوانی، منقبت خوانی و روضه.

نوحه

آهنگی ریتمیک است و معمولاً با سرعت پایین اجرا می شود. یک نفر به عنوان تک خوان، مسئولیت اصلی اجرای موسیقی را بر عهده دارد و مخاطبان نیز ضمن سینه زدن که نقش نوعی ساز کوبه ای را بازی می کند، به صورت تناوبی اشعاری را تکرار می کنند (نمونه های 71 و 72 و 73). گاهی نیز برخورد دو صدای تک خوان و گروه عزادار، منجر به نوعی موسیقی دوصدایی می شود.

مصیبت خوانی

گونه ای آواز مذهبی است که به صورت آزاد جریان دارد و تنها توسط تک خوان اجرا می شود. مخاطبان نیز گاه با ناله و زاری مشارکت می کنند ولی در مجموع، نقش برجسته ای در شکل گیری آن ندارند (نمونه 74 و 75). مصیبت خوان معمولاً در دستگاه های شور، همایون و سه گاه به اجرای آواز می پردازد. در اشکال سنتی آن، فضای بینابینی گفتار-موسیقی نیز شنیده می شود. یعنی خواننده در برخی لحظات به گونه ای می خواند که نه حالت گفتاری دارد و نه کاملاً آوازی. این رویکرد مواقعی انجام می گیرد که خواننده می خواهد، مطالب طولانی را به سرعت انتقال دهد. در نتیجه برای اجرای شکل آوازی اشعار و دیگر مطالب گفتنی، خیلی درنگ نمی کند.

منقبت خوانی

گاه مجری موسیقی مذهبی در ستایش بزرگان دینی اشعاری را در قالب های مشهور شعر فارسی همانند غزل و قصیده می خواند که به این نوع موسیقی آوازی، منقبت خوانی، قصیده خوانی و یا غزل خوانی می گویند (نمونه های 76 و 77). منقبت خوانی ها بیشتر در دستگاه های شور، همایون و سه گاه خوانده می شوند. یکی از نمونه های قدیمی آن، اجرای منقبت خوانی در نوعی آواز سه گاه موسوم به خراباتی است که در حال حاضر به ندرت شنیده می شود. این لحن ویژه که عنوان کوچه باغی نیز به خود گرفته است، معمولاً در موسیقی های سرگرم کننده خوانده می شود. اما در کارکرد مذهبی اش، ذهن مخاطب را به سوگواری می کشاند.

روضه خوانی

شکلی از آوازهای ویژه عزاداری است که صرفاً توسط تک خوان اجرا می شود و مخاطبان شنونده آن هستند. ممکن است عزاداران در لابلای روضه خوانی به شیون و زاری بپردازند که صدای آن ها با آواز روضه خوان ترکیب خاصی پدید می آورد. تفاوت عمده روضه با سایر گونه های آوازهای مذهبی، آزادی بیشتر در انتخاب مضامین، اشعار، داستان های غیر منظوم و صحبت های عادی است. به طوری که روضه خوان ممکن است حتی یک خاطره شخصی اش را نیز با لحن ویژه در لابلای برنامه خود بگنجاند. او مرتب از مضامین منظوم و غیر منظوم در اجرای خود بهره می گیرد. گاه بدون موسیقی با مردم صحبت می کند و گاه صحبت های معمولی اش را به آواز بیان می کند (نمونه های 78 و 79). روضه خوانی و به طور کلی سایر قالب های موسیقی مذهبی در دوره رادیو و پیش از آن، کاملاً در چارچوب موسیقی دستگاهی ایران اجرا می شدند. موسیقی مذهبی در دوره رادیو، علاوه بر این که همانند روال سابق خود، در بستر جامعه جاری بود، اتفاق جالبی را تجربه کرد و آن کشیده شدن پای برخی از مجریان موسیقی مذهبی به رادیو بود. در نتیجه نوع برنامه آن ها به گوش میلیون ها ایرانی رسید و خود به خود علاقه مندان زیادی پیدا کرد. نخستین چهره مشهور فردی به نام سید جواد ذبیحی (نمونه 80 و 81) بود. او مناجات خوانی را از کودکی در محافل مذهبی آغاز کرد و چون در جوانی شهرت صدایش به رادیو رسید، این امکان را یافت تا هنرش را به جمعیت قابل توجهی از ایرانیان ارائه دهد. وی از سال 1328 خورشیدی تا وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 پیوسته در رادیو می خواند. آن دسته از مجریان موسیقی مذهبی که به رموز موسیقی ایرانی واقف بودند و از نظر اجرا نیز قابلیت های بالایی داشتند، به طریق گوناگون وارد رادیو می شدند و چون توده مردم از این اجراهای استقبال می کردند، حضورشان در رادیو تضمین شده بود. از جمله جوان خوش صدایی به نام رحیم موذن زاده اردبیلی که نیاکانش نسل اندر نسل موذن بودند، در سال 1334 خورشیدی (1955 میلادی) تجربه منحصر به فردی را در خوانش اذان بر اساس موسیقی اصیل ایرانی کسب کرد (نمونه 82 و 83). اذان بیات ترک او به گونه ای جذاب از کار درآمد که شنوندگان رادیو برای شنیدن هرباره آن لحظه شماری می کردند. تجربه موفق و زیبای او سال های متمادی سرمشق دیگر موذنان شد و هیچ گاه اثری برتر از آن پدید نیامد.

دوره انقلاب

1357-1367 خورشیدی

ناآرامی های سیاسی اجتماعی در سال 1357 خورشیدی (1979 میلادی) منجر به تغییر حکومت از پادشاهی پهلوی به جمهوری اسلامی شد و طبیعتاً حوزه های مختلف زندگی ایرانیان تغییرات قابل ملاحظه ای یافت. موسیقی ایران نیز در همه گونه های رایج، تغییرات بسیار عمیقی را تجربه کرد. اول این که نوعی از موسیقی عامه پسند موسوم به پاپ به مدت دست کم یک دهه به طور کامل حذف شد. در عوض موسیقی مذهبی و انواعی از موسیقی های رزمی و حماسی، بستر مناسبی یافتند. موسیقی دستگاهی ایران نیز که پیش از انقلاب یک تجربه بازگشت به اصالت های کهن را پشت سر گذاشته بود، در این دوره کم و بیش توانست جایگاه خود را تثبیت کند.

موسیقی دستگاهی سبک بازگشت

آغاز دوره انقلاب همزمان با شکوفایی جریان بازگشت موسیقی دستگاهی به اصالت های پیشین بود. در سال های حدود 1345 خورشیدی (1966 میلادی) برخی موسیقیدانان کنجکاو، نوع موسیقی حاکم بر رادیو را تنها نماینده فرهنگ موسیقی ایرانی نمی دانستند و به همین دلیل با کمک اساتید منزوی آن زمان که دوره های آموزشی شان را پیش از پیدایش رادیو گذرانده و همچنان زنده بودند، سعی کردند جریان متفاوتی از موسیقی ایرانی را بازآفرینی کنند. این رویکرد در سال 1347 خورشیدی (1968 میلادی) منجر به راه اندازی مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی زیر نظر دکتر داریوش صفوت (نمونه 1) شد. وی که علاوه بر آموزش های موسیقی ایرانی نزد ابوالحسن صبا، مدتی را در فرانسه به تحصیل حقوق پرداخته بود، با دعوت از چهره های درجه یک موسیقی قدیم ایران که در واقع بازمانده دوره قاجار و پهلوی اول بودند، عملاً حلقه اتصال دو نسل گمشده و گم گشته شد. اساتیدی که در غوغای زمانه کسی سراغی از ایشان نمی گرفت و از سویی دیگر جوانانی که در این شرایط به شدت جویای هویت بودند.

حضور چهره های شاخص موسیقی دستگاهی همچون علی اکبر شهنازی نوازنده بی بدیل تار و فرزند آقا حسینقلی موسیقیدان شهیر دوره قاجار، سعید هرمزی شاگرد درویش خان، یوسف فروتن و دکتر نورعلی برومند، هوای تازه ای به این مرکز آموزشی دمید و پس از حدود 10 سال میوه های آن به بار نشست. شیوه های کهن و فراموش شده تارنوازی قدیم با کمک علی اکبر شهنازی و شیوه های کهن سه تارنوازی توسط سعید هرمزی و یوسف فروتن به جوانان انتقال یافت. در این میان نورعلی برومند (نمونه 2) که سال ها در آلمان به تحصیل پزشکی پرداخته و آن را نیمه تمام رها کرده بود، نقش پر رنگ تری ایفا کرد. وی علاوه بر آموزش نواختن تار و سه تار، اصول بنیادین موسیقی دستگاهی را نیز به جوانان آموخت. تأثیر وی بر جریان موسیقی ادوار بعد چنان عمیق بود که گاه موسیقی دستگاهی پس از او را به عنوان جریان برومند می شناسند.

هنرآموزان در چند سال پیش از انقلاب به صورت محدود زیر نظر اساتید خود برنامه هایی را اجرا کردند ولی شکوفایی اصلی شان از سال 1356 خورشیدی (1977 میلادی) به بعد بود. هنرآموختگان شاخص مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی محمد رضا لطفی (نمونه 5)، حسین علیزاده (نمونه 7) و پرویز مشکاتیان (نمونه 9) در حوزه آهنگسازی، مجید کیانی (نمونه 4) و داریوش طلایی در حوزه نظریه پردازی و نوازندگی و محمد رضا شجریان (نمونه 11) و شهرام ناظری (نمونه 12) در حوزه آواز بودند. از دیگر فعالان این مرکز که بعدها هر یک در شاخه های مختلف موسیقی ایرانی اعم از خوانندگی، نوازندگی و آهنگسازی درخشیدند می توان به نام های محمد علی کیانی نژاد (نمونه 14)، عطا جنگوک (نمونه 47)، داوود گنجه ای، فاطمه واعظی (پریسا)، هنگامه اخوان، جلال ذوالفنون (نمونه 18)، علی اکبر شکارچی (نمونه 49)، هادی منتظری، مهدی آذرسینا، محمد جلیل عندلیبی (نمونه 23)، عبدالنقی افشارنیا و ... اشاره کرد.

ارکستر هنرآموزان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی از نظر سازآرایی (ارکستراسیون)، تفاوت اندکی با الگوی فرامرز پایور داشت. آن ها به طور کامل از سازهای ایرانی استفاده می کردند. همچنین سازهای مهجور و کم طرفداری مثل کمانچه و نی در گروه هایشان اهمیت زیادی پیدا کرد و از طرفی مبنای کارشان در ابتدا، بازسازی آثار قدیمی و مشخصاً نمونه های بر جای مانده از دوران قاجار بود. جریان بازگشت مرکز حفظ و اشاعه، در ادامه تلاش هایش به ساخت آهنگ های متفاوت رو آورد و موفق شد یک مکتب آهنگسازی نیز برای خود درست کند. هم زمانی این جریان موسیقایی با انقلاب سیاسی اجتماعی 1357 (1979 میلادی) و در نتیجه تغییر حاکمیت کشور، به طور موقت موضوع آثارشان، رویکرد حماسی و انقلابی پیدا کرد که پس از به ثبات رسیدن اوضاع سیاسی و اجتماعی، این رویه به سمت خلق آثاری بر اساس اشعار عاشقانه، حکیمانه، عرفانی و پندآموز شعرای قرن ششم و هفتم هجری، تغییر جهت داد.

استفاده از نغمات موسیقی بومی در موسیقی شهری، یکی از ویژگی های این دوره بود. در غالب موارد یک نغمه بومی با شعری فارسی و تنظیمی از سازهای ایرانی و گاه غربی عرضه می شد. از جمله می توان از محمد علی کیانی نژاد نام برد که با استفاده از نغمات زادگاهش بیرجند به آهنگسازی بومی-شهری روی آورد (نمونه 15). وی دوره موسیقی دستگاهی را در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی به پایان رسانده بود و بر این اساس، تصانیف زیادی را با استفاده از نغمات محلی و اشعار فارسی پدید آورد.

شیوه گروه نوازی در دوره بازگشت بر استفاده هم زمان از سازهای متنوع استوار بود. اما یکی از هنرآموختگان مرکز حفظ و اشاعه در سال های میانی دوره انقلاب، شکل متفاوتی از گروه نوازی را تجربه کرد. اقدام جلال ذوالفنون در راه انداختن گروه نوازی سه تار حرکت جدیدی بود (نمونه 19). زیرا تا آن زمان همنوازی سازهای همجنس چندان معمول نبود.

موسیقی حماسی و انقلابی

با آغاز نا آرامی های سیاسی-اجتماعی و پیرو آن دگرگونی نظام حکومتی در سال 1357 خورشیدی (1979 میلادی) موج متفاوتی از موسیقی دستگاهی توسط جمعی از هنرمندان جوان با محوریت یک شاعر سرشناس به نام هوشنگ ابتهاج (نمونه 20) معروف به سایه شکل گرفت.

جریان اصلی موسیقی حماسی و انقلابی با مجموعه آثار گروه های موسیقی شیدا و عارف که در کانونی به نام چاووش گرد هم آمده بودند، آغاز شد. سه آهنگساز برجسته این جریان به نام های محمد رضا لطفی، پرویز مشکاتیان و حسین علیزاده با همکاری دو خواننده مطرح آن دوران به نام های محمد رضا شجریان و شهرام ناظری در طول سال ها 56 تا 61 تصانیف منحصر به فردی پدید آوردند (نمونه های 21ب ، 22ب ، 24 و 26). این آثار غالباً جنبه اعتراضی به حاکمیت سیاسی پهلوی داشتند و یا دارای مضامین میهنی و حماسی بودند.

از آن جا که 18 ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مرزهای غربی ایران از سوی کشور عراق مورد هجوم قرار گرفت و جنگ طولانی 8 ساله آغاز گردید، جریان حماسی سازی کانون چاووش همچنان به فعالیت خود ادامه داد و مضامین دفاعی در آن گنجانده شد. محمد رضا لطفی به عنوان آهنگساز و شهرام ناظری در مقام خواننده، بیشترین آثار حماسی- میهنی را پدید آوردند.

در کنار جریان چاووش، برخی موسیقیدانان دیگر نیز به طور پراکنده به آفرینش آثار حماسی و انقلابی مشغول بودند که آثار تولیدی شان غالباً در گام های ماژور و مینور به همراه برخی سازهای غربی ساخته می شد. از آن میان می توان به نام های اسفندیار منفرد زاده (نمونه 31 و 32)، فریدون خشنود، هادی آرزم، حمید شاهنگیان اشاره کرد. آثار آن ها گاه با صدای خوانندگان مشهوری مانند فرهاد مهراد به گوش می رسید و گاه توسط افراد کم شهرت خوانده می شد (نمونه 30).

در موارد معدودی نیز موسیقی اصیل ایرانی دستمایه فعالیت این گروه از آهنگسازان و خوانندگان قرار گرفت، مانند سرود "ایران ایران" ساخته فریدون خشنود با صدای رضا رویگری (نمونه 33 و 34).

جریان موسیقی حماسی این دوره پس از نخستین سال های پیروزی انقلاب و پیرو آن آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، به علت تحریم موقتی موسیقی در برخی محافل، دو شکل متفاوت پیدا کرد. نخست یک نوع خاص بر گرفته از موسیقی مذهبی که بدون همراهی ساز و صرفاً با صدای تک خوان و همراهی گروه شکل می گرفت و نوعی دیگری نیز توسط موسیقیدانان حرفه ای با انواع سازهای ایرانی و غربی به وجود می آمد. نوحه خوانی های صادق آهنگران که در اصل به منظور عزاداری انجام می گرفت، کم کم لح

تاریخ: جمعه 14 بهمن 1390برچسب:سبک شناسی,

ارسال توسط محمد مهدي

تار

تار از سازهای زهی است که با زخمه(زخمه یا مِضراب، ابزاری است که برای تولید صدا از سازهای سیمی و زهی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.) نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند آذربایجان و ارمنستان و گرجستان برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.

    

کاسهٔ تار بیشتر از کنده کهنه چوب توت ساخته می‌شود که هرچه این چوب کهنه‌تر باشد به دلیل خشک بودن تارهای آن چوب تار دارای صدای بهتری خواهد بود. پرده‌ها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهیه می‌شوند. شکل کاسهٔ تار مانند دو دل به هم چسبیده و از پشت شبیه به انسان نشسته‌ای است. تار آذربایجانی شکل کمی متفاوتی دارد و سیم‌های آن بیشتر است. جنس خرک از شاخ بز کوهی است. در دو طرف دسته از استخوان شتر استفاده می‌شود.

از لحاظی ساز تار به سه‌تار نزدیک است. از لحاظ شیوهٔ نوازندگی زخمهٔ عادی در تار به صورت راست (از بالا به پایین) است ولی در سه‌تار بالعکس است (از پایین به بالا). همچنین از نظر تعداد پرده‌ها نیز با هم شباهت دارند. صدای تار به دلیل وجود پوستی که روی آن است از شفافیت خاصی برخوردار است. به خصوص سازهایی که ساخت قدیم هستند از شیوهٔ صدای دیگری برخوردارند.

نوازندگان تار

نوازندگان پیشین: آقاحسینقلی، میرزاعبدالله، درویش خان،اسماعیل ساقی،علینقی وزیری، موسی معروفی، یحیی زرین پنجه، علی‌اکبر شهنازی، مرتضی نی‌داوود، عبدالحسین شهنازی، غلامحسین بیگجه‌خانی، لطف‌الله مجد

نوازدگان حاضر: جلیل شهناز، فرهنگ شریف، هوشنگ ظریف، محمدرضا لطفی، عطا جنگوک، حسین علیزاده، داریوش طلایی، داریوش پیرنیاکان، حمید متبسم، ارشد طهماسبی، کیوان ساکت، مجید درخشانی

نوازندگان نو ظهور: ایمان وزیری، پیام جهانمانی، مهدی فلاح صفا

از سازندگان به نام این ساز در دوران قاجار می‌توان از یحیی اول و یحیی دوم و عباس و جعفر صنعت و بعد از آنها به رمضانعلی شاهرخ و در دوران ما به استاد ابراهیم قنبری مهر و رضا ژاله اشاره کرد.

منبع مطالب: ویکی‌پدیا

تاریخ: جمعه 14 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

حقایق جالب در مورد گیتار

گیتار یک آلت موسیقی سیم دار است. در گذشته گیتارها توسط شش سیم طولی قابل انعطاف که تحت فشار نگه داشته می شد، سیم کشی می شد. امروز این آلت موسیقی نه تنها با چهار، هفت، هشت، ده، یازده، دوازده، سیزده و هجده رشته درست می شود بلکه آلت اصلی موسیقی در سبک های مختلفی مثل فلامنکو، جاز و پاپ می باشد.

گیتار یک ساز سیم دار است که جزء مهمی در برخی سبک های موسیقی می باشد. این ساز کلاسیک و تک نوازی قدیمی ریشه های بسیار قدیمی دارد که به 4000 سال پیش می رسد! یک تعریف جالب از گیتار، یک ساز گردنی فرت دار که مجهز به یک تخته صدا صاف چوبی و چند دنده می باشد و کناره های پشت آن هم خمیده است. گیتارهای مدرن را می توان به صورت آکوستیک یا با استفاده از یک آمپلیفایر نواخت. نوای موسیقی یا از لرزش سیم ها یا با دستکاری الکتریکی تولید می شوند. امروزه این آلت موسیقی تاثیر بسیار شگرفی بر فرهنگ موسیقایی در سراسر جهان مخصوصاً از زمان تولید گیتارهای الکتریک در دهه سی دارد.

· پیشینیان گیتار مدرن در جایی در آسیای مرکزی و هند نواخته می شدند.

· اولین نمایش تمثالی گیتار یک حکاکی از هیتی یا آناتولی باستانی در حال نواختن این ساز متعلق به 3000 سال پیش می باشد.

· باور بر این است که گیتار مدرن توسط رومن ها از سیتارا به اسپانیا آورده شده است.

· در زمان باستان به گیتار، گیتارا، کیتارا، سیتارا و سیتار هم گفته می شده است.

· گیتارهای باستان از ترکیبی از چوب های مختلف ساخته می شد. سیم های آن نیز از روده حیوانات بود.

· استاندارد ابعاد گیتار مدرن توسط آنتونیو تورس ژورادو بین سالهای 1817 تا 1892 تعیین شد.

· مارک های مختلف گیتار شامل PRS، Dean، Gretsch، Gibson، Ibanez، Jackson، Schecter، Fender و Martin می باشد.

· سیم گیتارهای کلاسیک معمولا نایلونی است. آنها دسته ای پهن و صاف دارند تا سیم ها با طبلک و آرپاژها کمترین تداخل را ایجاد کنند.

· گیتار 10 سیمه Yepes، چهار ارتعاش دهنده دارند که درکنار 12 نت رنگی برای تشدید و متوازن کردن صدا و طنین موسیقی کار می کنند.

· گیتارهای Archtop روی بخش های خمیده حکاکی دارد و مثل مدل قدیمی گیتار صاف نیست. این نوع گیتار مجهز به پیکاپ مغناطیسی و سیم های تخت می باشد.

· گیتارهای الکتریک مجهز به پیکاپ مغناطیسی برای تبدیل ارتعاشات سیم ها به سیگنال های الکتریکی می باشد که بعد به یک آمپلیفایر فرستاده می شود و با لوله های خلاء اصلاح می شوند.

· گیتارها را می توان برای افراد راست دست و چپ دست ساخت. خصوصیات گیتار برای تقویت پویایی و آهنگ صدا طبق آن اصلاح می شوند.

· گیتارهای رنسانس و باروک معمولاً بعنوان ساز ریتمیک استفاده می شوند.

· گیتار آکوستیک توسط تخته صدا که معمولاً یک سوار چوبی در جلوی آن است صدا را ساتع می کند. زیرشاخه های گیتار آکوستیک عبارتند از گیتارهای کلاسیک و فلامنکو.

· گیتارهایی که روی آن صاف یا سیم های آن استیل است دسته هایی تقویت شده دارند که باریک تر هستند. این گیتار عنصر مهمی در موسیقی فولک، جاز، کانتری، بلوگراس، بلوز و پاپ می باشد.

طرح اصلی گیتار شامل موارد زیر است:

· سردسته که در انتهای دسته گیتار است.

· دسته که از فرت ها، تونرها، فرت بورد، و سردسته و پیچی که برای تنظیم انحنای دسته به کار می رود تشکیل شده است.

· سیم گیر که باریکه ای از ماده ای سخت در محل اتصال سردسته و فرت بورد می باشد.

· فرت بورد جایی که فرت ها روی آن قرار می گیرد.

· فرت ها که باریکه هایی فلزی هستند که روی فرت بورد نصب می شوند.

· Truss rod که میله ای فلزی است که در طول دسته گیتار قرار دارد.

· سیم ها که از فلز یا پلیمر ساخته می شوند.

· Inlay ها که تزئیناتی هستند که نقش راهنما را دارند و معمولاً پشت فرت‌های ۳ ۵ ۷ ۹ ۱۲ ۱۵ ۱۷ ۱۹ ۲۱ ۲۴ قرار می‌گیرند.

متعلقات گیتار شامل موارد زیر است:

· Capotasto برای باز کردن سیم ها

· اسلاید برای ایجاد اثر گلیساندو

· مضراب برای ضربه زدن به سیم ها

تاریخ: پنج شنبه 13 بهمن 1390برچسب:گیتار,

ارسال توسط محمد مهدي

خاطرات من فقط خاطره نیست درس است

 

میلاد کیایی در گفتگو با مهر :

خاطرات من فقط خاطره نیست درس است

خاطرات من که در قالب کتابی تحت عنوان "رازآشکارا" منتشر شده است فقط خاطره نیست بلکه پند و اندرزی است که می تواند برای همه بویژه هنرجویان جوان موسیقی مفید باشد.

میلاد کیایی نوازنده سنتور با اعلام این خبر ضمن حضور در محل خبرگزاری مهر ، در تشریح جزئیات این کتاب گفت : " راز آشکارا" مجموعه ای از خاطرات و تجربیاتم در عرصه موسیقی است که به تازگی توسط انتشارات بدرقه جاویدان منتشر شده و در نمایشگاه کتاب دوره اخیر نیز عرضه می شود . وی درادامه خاطر نشان کرد : من از حدود هشت سال پیش تصمیم گرفتم خاطرات خود از موسیقی و آنچه در این عرصه بر من گذشته را نت برداری کنم از همین روی هر خاطره و نکته ای را که از زمان کودکی تا به امروزبه یادم می آمد می نوشتم تا اینکه نگارش این خاطرات به صورت کتاب از سه سال گذشته برای من جدی تر شد و تصمیم گرفتم کلیت این دست نوشته ها را طی یک کار تحقیقاتی باهمراهی علیرضا میرعلی نقی که حدود 4 ماه به طول انجامیدجمع آوری و در نهایت به صورت گفتگو و با زبانی ساده نوشته و منتشر کنم. این آهنگساز درخصوص چگونگی انتخاب نام کتاب "راز آشکارا" گفت : قبلا آلبومی را با همین نام منتشر کرده ام که این اسم براساس بیتی از غزل لسان الغیب حافظ شیرازی : دل می رود زدستم صاحبدلان خدارا / دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا/ است. این موسیقیدان با ابراز تاسف ازحذف بخش هایی از کتاب افزود: در نهایت تصور می کنم این کتاب برای نسل های مختلف به ویژه جوانان و هنرمندان و هنردوستان موسیقی در جهت آگاهی های فردی و اجتماعی بسیار مفید باشد چراکه "راز آشکارا" شرح برخی از خاطرات پشت پرده هنرمندان موسیقی است که خاطراتشان با رفتن آنها به دیار باقی ناشناخته باقی ماند و به نوعی مدفون شد؛ ضمن اینکه نام برخی از هنرمندان را که دربرخی مقاطع تاریخی تاثیر گذار بوده اند وهیچ جا نام و یا ذکری از آثار آنها به میان نیامده است را در این کتاب آورده ام. وی افزود : لابلای این نوشته ها خاطراتی بیان شده که نه فقط به عنوان خاطره بلکه به عنوان درس و آموزه های این هنر برای جوانان علاقمند مفید و خواندنی است به عنوان مثال خاطرات شیرینی از عبدالوهاب شهیدی، عصمت باقرپور، انوشیروان روحانی ، علی تجویدی ، استاد جلیل شهناز ، نادر گلچین و سایر هنرمندان در عرصه موسیقی تعریف شده است که خواندن آنها خالی از لطف نیست . کیایی در پاسخ به این سئوال که آیا حوادث و اتفاق هایی که در بستر تاریخ برموسیقی گذشته است در این کتاب ذکر شده گفت : این کتاب از برخی ابهامات که همواره برای بسیاری از هنردوستان سئوال بوده است پرده برمی دارد و به نوعی برخی از رازهای سر به مهر آشکارا بیان می شود که به نظرمن از این جهت حائز اهمیت است. وی افزود : از سوی دیگر برخی از سئوال ها که ریشه در تاریخ دارد نیز به نوعی مطرح می شود به عنوان مثال حدود 40 سال است که موسیقی تدریس می کنم و در طی این سالها به خصوص در چند سال اخیر بنابر ضرورت در امر تدریس هر از چندگاهی پیش می آید که از هرجویان می خواهم به میل خود قطعه ای را انتخاب کنند تا نت قطعه های درخواستی را بنویسم و جالب اینکه اغلب این هنرجویان آهنگهای سالهای دور را از من می خواهند و وقتی من با این مسئله مواجه می شوم این سئوال برای من مطرح می شود که در طول 30 سال گذشته چه اتفاقی افتاده که جوانان امروز همچنان به آثار قدما رجوع می کنند دراین چند سال چه شرایطی پیش آمده که هنرمندان موسیقی نتوانستند تحولی در این عرصه ایجاد کنند. کیایی در پایان گفت : جالب اینجا است که بسیاری ازشاگردان نوجوان و جوان من همچنان خوستار تصانیفی چون "مرغ سحر" اثر مرتضی نی داود هستند تصنیفی که شاید به پنجاه سال پیش برمی گردد و یا آهنگ زیبای "الهه ناز" با آهنگسازی اکبر محسنی بر شعری از کریم فکور و آواز استاد بنان( که من به خوبی به یاد دارم که وقتی 12 ساله بودم این آهنگ گل کرد) را می خواهند ویا آثاردیگر... خلاصه اینکه در این کتاب من به چرایی جذابیت وماندگاری این آثار و بسیاری نکات دیگر که خواندن آن برای اهالی موسیقی بویژه نسل جوان مفید است اشاراتی کرده ام.

" خبرگزاری مهر "

 

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

معرفی ساز ویولن

ویولون ساز زهی و آرشه‌ای است. این ساز کوچک‌ترین عضو سازهای زهی آرشه‌ای است.

برای نواختن معمولاً روی شانه چپ قرار می‌گیرد و با آرشه که در دست راست نوازنده‌است نواخته می‌شود.

کوک سیم‌های ویولن از زیر به بم به ترتیب: می (سیم اول)، لا (سیم دوم)، ر (سیم سوم)، سل (سیم چهارم).

اصوات سیم‌های مجاور نسبت به‌یکدیگر فاصله پنجم درست را تشکیل می‌دهند. در این وسعت صدا ویولن قادر است تمام فواصل کروماتیک و کوچکتر از آن را اجرا نماید.

تاریخچه ویولون

تاریخچه ویلن در اروپا به قرن ۹ میلادی باز میگردد.بسیاری معتقدند که ویلن نمونه تکمیل شده ساز رباب است. رباب سازی است که بعدها وقتی به اروپا آورده شد و تغییراتی در آن بوجود آمد به نام ربک در اروپا شهرت گرفت. برخی بر این باورند که ساز ویلن متعلق به یک امپراطوری هند در ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد بوده‌است و برخی دیگر ریشه ان را در افریقا و حتی کشورهای عربی میدانند. فرمهای اولیه دارای سوراخی بودند که بر روی ساز قرار داشت اما بعدها این سوراخ از بدنه سازها حذف شدند و این ساز با چهار سیم سر اغاز ساز ویلن تکامل یافته در سالهای اینده شد. در اروپا از قرن ۱۱ به بعد ساز ویلن به صورت تکامل یافته دیده می‌شود.

 

پیشینهٔ ساز

از اولین سازندگان ویلن می‌توان به گاسپارو برتولونی ایتالیایی نام برد، که در برخی موارد وی را مخترع این ساز می‌دانند. از شاگردان مشهور گاسپارو برتولونی آندره آماتی بود که او هم بهترین سازنده ویولن در سطح جهان یعنی آنتونیو استرادیواری ایتالیایی را پرورش داد. تا کنون کسی در جهان پیدا نشده که نه تنها بتواند هنر او را تکمیل نماید بلکه قادر نبوده ویولنی بسازد که از حیث زیبایی و صوت بتواند با ویولن‌های آنتونیو استرادیواریوس برابری نماید. جلا و ظاهر خوش ویولن استرادیواریوس چیزی در حد کیفیت خورشید که روی پوست ابریشمی تابیده باشد است و هم چنین نرمی و لطافت خاص و منحصر به فرد یا می‌توان گفت پختگی.

یکی از کارهای استرادیواریوس ایجاد ویولن کنسرت است که با طنین نیرومند خود در کنسرتها مقام ارجمند دارد و موسیقی بیشتر از این لحاظ مدیون استرادیواریوس می‌باشد.

تاکنون بیش از سه سده از اختراع اولین نمونه ویولن توسط گاسپارو برتولونی میگذرد و در این مدت با وجودی که کشفیات جدیدی در علوم فیزیک و شیمی نموده‌اند نه تنها نتوانسته‌اند در ساختمان ویولن تغییری بدهند بلکه از رموز کار سازندگان قدیم نیز چیزی درک نکرده‌اند.

بخش‌های ویولون

این ساز از ۵۸ قطعه مختلف ساخته می‌شود.وزن آن در حدود ۴۰۰ گرم می‌باشد.

ویلن از بخش‌های زیر تشکیل شده‌است :

• آرشه: یا کمان ترکه‌ای چوبی است که رشته‌های موی دم اسب در طول آن کشیده شده و به دو سر آن ثابت شده‌است.

• جعبه طنینی (جعبه ریزونانس): جعبه‌ای است که از سه بخش صفحه روئی، صفحه زیرین و زوارهای دور تشکیل شده‌است. گریف، خرک و سیم گیر در این ساز از جنس چوب آبنوس (به دلیل استحکام بیشتر)می باشد.

• دسته یا گردن: در واقع دنباله چوب آبنوس تکیه سیم هاست که محل انگشت گذاری نوازنده در قسمت بالای آن قرار دارد. نوازنده ویولن قادر است در تمام طول چوب آبنوس انگشت گذاری کند.انتهای دسته به جعبه کوچکی (جعبه کوک) ختم می‌شود که سیم‌ها در درون آن به دور گوشی‌های کوک پیچیده می‌شوند.

• خرک: پلیست بین سیم‌ها و جعبه طنینی. نقش خرک تقسیم راه سیم‌ها، نگه داشتن سیم‌ها با ارتفاع خاص برای عبور بر روی جعبه طنینی و انتقال ارتعاشات سیم‌ها به جعبه طنینی. در داخل جعبه طنینی استوانه چوبی کوچکی قرار دارد (تقریباً در زیر محلی که خرک قرار دارد)، که نقش آن انتقال ارتعاشات به صفحه زیرین ساز و مانعی در جهت عدم شکسته شدن صفحه روئی ساز از فشار سیم‌ها و خرک.

• گریف: از آبنوس ساخته شده و در طول دسته ویلن چسبیده‌است و تا میانهٔ جعبهٔ ساز ادامه دارد. گریف بخشی است که نوازنده با انگشت خود سیم را به آن می‌چسباند و به این ترتیب طول سیم را کوتاه می‌کند و نت‌های مختلف را می‌نوازد.

• سیم گیر: از آبنوس ساخته شده و در فاصله اندکی از خرک تا آخر تنه ویولن کشیده شده‌است. با زهی از جنس روده یا پلاستیک یا سیم به دکمه‌ای که در قسمت پائین جدار تعبیه شده بند می‌شود.

• سیم‌ها: سیم‌ها از جعبه کوچک سر ساز آغاز شده در طول چوب آبنوس تکیه‌گاه سیم‌ها ادامه یافته، از روی خرک عبور کرده و در سیم‌گیر مهار می‌شوند. سیم‌های ویولن قبلا از روده گوسفند (زه) ساخته می‌شد. امروزه در سیم‌های بم‌تر، روی روده سیم فلزی نازکی می‌پیچند و در سیم‌های زیرتر از مفتول فلزی تنها استفاده می‌شود.

نقش این ساز چه در ارکسترها، به صورت گروه نوازی و چه در ارکستر مجلسی و ختی بصورت تکنوازی پر اهمیت است و بیشترین نقش را در ارکستر بر عهده دارند. نخستین سازندگان معروف ویولن ازایتالیا هستند. گاسپارو داسالو نخستین ویولن حقیقی را ساخت، اما معروفترین ویولن‌ها در شهر کرمونا ساخته شدند. آندره اماتی و فرزندش نیکولا آماتی و شاگردش آنتونیو استرادیواری، بهترین ویولن‌های دنیا را تاکنون ساخته‌اند.

نوازندگی ویولون

نقش این ساز چه در ارکستر بزرگ چه به طور جمعی و انفرادی بسیار پر اهمیت است. وجهه جهانی ویولن را می‌توان در سازگاری آن با فرهنگهای مختلف و حضور این ساز در موسیقی ملل مختلف دید.
محل قرار گرفتن ویلن بر روی سطح شانه و در نزدیکی گردن نوازنده‌است.

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب: ویولن,

ارسال توسط محمد مهدي

آشنایی با دستگاه سه گاه

دستگاه سه‌گاه، یکی از هفت دستگاه موسیقی ایرانی است.

این دستگاه تقریباً در همه ممالک اسلامی متداول است. این دستگاه بیشتر برای بیان احساس غم و  ...

 

دستگاه سه‌گاه، یکی از هفت دستگاه موسیقی ایرانی است.

این دستگاه تقریباً در همه ممالک اسلامی متداول است. این دستگاه بیشتر برای بیان احساس غم و اندوه که به امیدواری می‌گراید مناسب است. آواز سه گاه بسیار غم انگیز و حزن آور است.گوشه‌های مهم این دستگاه عبارت‌اند از: در آمد، مویه، زابل، مخالف، حصار، گوشه‌های دیگر مانند: آواز، نغمه، زنگ شتر، بسته نگار، زنگوله، خزان، بس حصار، معربد، پهلوی(رجز)، حاجی حسینی، مغلوب، دوبیتی، حزین، دلگشا، رهاوی، مسیحی، ناقوس، تخت طاقدیس، شاه ختایی(حدی)، مداین، نهاوند. آوازی است بی نهایت غمگین و ناله‌های جانسوز آن ریشه و بنیاد آدمی را از جا می‌کند و از راز و نیاز عاشقان دوری کشیده و از بیچارگی بی نوایان و ضعیفان گفتگو می‌کند (روح الله خالقی- نظری به موسیقی).

 

البته حالت این دستگاه در همه جا ثابت نیست و بویژه در مخالف بسیار باشکوه است به عنوان نمونه قطعهٔ «من از روز ازل» ساختهٔ مرتضی محجوبی دارای نغمه‌ای بسیار تاثیرگذار و غم انگیز است. قابل ذکر است که آهنگهای شادی آور در سه گاه فراوان هستند از جمله «چهار مضراب مخالف سه گاه» اثر زنده یاد پرویز مشکاتیان.

 

سه‌گاه از نغمه‌هاى قدیم ایران بوده و نام آن در کتاب‌هاى تاریخ موسیقى ایرانى نیز آمده است. آواز سه‌گاه ریشهٔ کاملاً ایرانى دارد. البته سه‌گاه در میان ترک‌ها استعمال زیادى دارد و آنها در خواندن این آواز مهارت زیادى دارند. اما فارسى‌زبان‌ها آن را طور دیگرى مى‌خوانند. در هر دو، آواز با حزن و اندوه همراه است و با تأثیر و تألم بسیار همراه است.  
  

گوشه‌های مهم دستگاه سه گاه عبارت‌اند از :

1. چهار مضراب
2. درآمد :که معمولاً همه دستگاه‌ها با گوشه‌ای به نام درآمد که نشان دهنده حالت دستگاه است آغاز می‌شود.
3. نغمه
4. کرشمه
5. کرشمه با مویه
6. زنگ شتر
7. زابل : بر درجه سوم گام تاکید دارد.
8. بسته نگار
9. مویه : که بر درجه پنجم گام تاکید می‌کند و حالتی مانند شور دارد .
10. مخالف :که بر درجه ششم گام تاکید دارد و حالت آن با سه گاه فرق دارد و می‌توان از این گوشه برای مرکب خوانی به اصفهان نیز استفاده کرد .
11. حاجی حسنی
12. بسته نگار ۲
13. مقلوب
14. نغمهٔ مقلوب
15. حزین
16. مویه ۲
17. رهاب
18. مسیحی
19. شاه خطایی
20. تخت طاقدیس (تخت کاووس)
21. رنگ دلگشا

~

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب:سه گاه,

ارسال توسط محمد مهدي

كاملترین مجموعه آموزشی سه تار

كاملترین مجموعه آموزشی سه تار

کامل ترین مجموعه ی آموزشی سه تار 

پر طرفدار ترین مجموعه ی آموزشی سه تار در ایران

 با کیفیت عالی و تصویر برداری همزمان با دو دوربین از دو زاویه برای یاد گیری بهتر
سرعت پیشرفت شما با داشتن این مجموعه چندین برابر خواهد شد
قابل اجرا در تمام DVD Player های خانگی و کامپیوتر ها

روش خرید :   برای خرید آموزش جامع تصویری سه تار، پس از کلیک روی دکمه زیر و تکمیل فرم سفارش، ابتدا این مجموعه ی ارزشمند را درب منزل یا محل کار تحویل بگیرید، سپس

 وجه کالا و هزینه ارسال را به مامور پست بپردازید.

 جهت مشاهده فرم خرید، روی دکمه زیر کلیک کنید.

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

آموزش جامع تصویری تار

قابل اجرا در تمام DVD Player های خانگی و کامپیوتر ها

توسط استاد بهنام زمانیان


عناوین ساز تار :
اموزش تار :
کتاب اول : درس 1 - 16
کتاب اول : درس 18 - 27
کتاب اول : درس 28 - 44
کتاب اول : درس 47- 55
کتاب اول : درس 56 - 64
کتاب اول : درس 65 - 72
کتاب اول :درس 73 - 79
کتاب دوم : درس 1 - 7
کتاب دوم : درس 8 - 12
کتاب دوم : درس 13 - 26
کتاب دوم : درس 27 - 34
کتاب دوم : درس 35 - 40
کتاب دوم : در س 43 - 44
کتاب دوم : درس 45 - 57
کتاب دوم : درس 58 - 64
کتاب دوم : درس 65 - 72
اجرای شماره 2
اجرای شماره 3
آشنایی با استاد




تصاویر حقیقی از پکیج این محصول :






قیمت : 6500 تومان
دو DVD ویدیویی اورجینال فارسی

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

آموزش سنتور

آموزش سنتور- پیشرفته

سنتور يكي از موسيقي هاي معروف ايرانيان است كه ...
2CD
مي خواهيد موسيقي را فرا بگيريد ، به دنبال آموزش موسيقي هستيد ، آموزشگاه موسيقي را يافته ايد ؟
در اين مجموعه مي يابيد :
آشنايي كامل و آموزش تصويري و قدم به قدم سنتور نوازي
آموزش و فراگيري كليه نكات مهم در نواختن سنتور
درس هاي فصل بندي شده و طبقه بندي شده بر اساس كاربرد با كيفيت عالي در محيط نرم افزاري
بررسي و آموزش كامل نحوه گرفتن مضراب و حالتهاي مختلف آن
آموزش روشهاي مختلف نواختن به همراه تكنيكهاي مربوط به هر قسمت

سنتور يكي از سازهاي موسيقي ايراني است . فرهنگ دهخدا سنتور را اينگونه تعريف نموده است :
از سازهاي ايراني به شكل ذوزنقه كه داراي سيم هاي بسياري است و بوسيله دو مضراب چوبي نواخته مي شود .
كهن ترين اثري كه از اين ساز بر جاي مانده ، از سنگ تراشي هاي آشور و بابليان ( 559 قبل از ميلاد ) است . در اين سنگ تراشي ها ، صف تشريفاتي كه به افتخار آشور بانيپال بر پا شده مجسم گرديده و سازي كه شباهت زيادي به سنتور امروزي دارد در ميان ان صف ديده مي شود .
ابوالحسن علي بن حسين مسعوده ( فوت به سال 346 ه.ق ) گذشته نگار نامدار و نويسنده كتاب مروج الذهب در شرح اوضاع موسيقي در زمان ساسانيان ، هنگام نام بردن از سازهاي متداول موسيقي واژه سنتور ( سنطور ) را ذكر مي كند . در كتب قديم و تاليفات ابونصر فارابي ئ ابن سينا نيز نام سنتور چندبار ذكر شده است . عبدالقادر مراغه اي ساز يا طوفان را معرفي كرد كه شبيه سنتور امروزي بود با اين تفاوت كه براي هر صدا فقط يك تار مي بستند و با جابجا كردن خرك ها ، آن را كوك مي كردند .

سنتور سازي كاملا ايراني است ، كه برخي ساخت آن را به ابونصر فارابي نسبت مي دهند كه مانند بربط ، ساز ديگر ايراني ، بعدها به خارج برده شد .

برخي پژوهشگران بر اين باورند كه سنتور در زمان بسيار دور از ايران به ديگر كشورهاي آسيايي رفته است . چنانكه امروزه نيز گونه هاي مشابه اين ساز در عراق ، تركيه ، سوريه ، مصر ، پاكستان ، هند ، تاجيكستان ، چين ويتنام ، كره ، اكراين و ديگر كشورهاي آسياي ميانه و نيز در يونان نواخته مي شود .

بر پايه اسناد و مدارك ، نگارگري ها و مينياتور هاي سده هاي پيش ، آنچه كه ما امروزه به عنوان سنتور در اختيار داريم در واقع سنتوري است كه از نزديك به 150 سال پيش ( زمان قاجار ) با شكل و شمايل كنوني خود در اختيار هنرمندان اين مرز و بوم قرار دارد .

اين ساز از جعبه اي ذوزنقه اي شكل تشكيل شده كه اضلاع آن عبارتند از : بلندترين ضلع ، نزديك به نوازنده و كوتناهترين ضلع و موازي با ضلع قبلي و دور از نوازنده و دو ضلع جانبي با طول برابر كه 2 ضلع قبلي را بطور مورب قصع مي كند . ارتفاع سطوح جانبي 8 تا 10 سانتي متر است .
جعبه سنتور مجوف است و تمام سطوح جعبه چوبي است . بر روس سطح فوقاني دو رديف ( معمولا 9 تايي ) خرك چوبي قرار دارد . رديف راست نزديكتر به كناره راست ساز است و رديف چپ كمي بيشتر با كناره چپ فاصله دارد ( فاصله بين هر خرك رديف چپ تا كناره چپ را پشت خرك مي نامند ) . از روي هر خرك 4 رشته سيم هم كوك عبور مي كند . ولي هر سيم به گوشي معيني پيچيده مي شود . گوشي ها در سطح جانبي راست كنار گذاشته شده اند . سيم هاي سنتور به 2 دسته سفيد‌ ( زير ) و زرد ( بم )‌ تقسيم مي شوند. دسته سيم هاي سفيد بر روي خرك هاي رديف چپ و سيم هاي زرد بر روي خرك هاي رديف راست به تناوب قرار گرفته اند . طول قسمت جلوي خرك در سيم هاي سفيد دو برابر طول آن در قسمت پشت خرك است و مي توان در پشت خرك است و مي توان در پشت خرك نيز از سيم هاي سفيد استفاده كرد ( صداي آن به نسبت عكس صول ، يك اكتاو نسبت به صداي قسمت جلوي خرك بالاتر است ) . نيز هر سيم زرد ، يك اكتاو بم تر از سيم سفيد بلافاصله بعد از آن صدا مي دهد .

فروشنده: سی دی سنتر شاپ

قیمت: 5,900 تومان

درصد :30

روش خرید: برای خرید آموزش سنتور، پس از کلیک روی دکمه زیر و تکمیل فرم سفارش، ابتدا محصول یا محصولات مورد نظرتان را درب منزل یا محل کار تحویل بگیرید، سپس وجه کالا و هزینه ارسال را به مامور پست بپردازید. جهت مشاهده فرم خرید، روی دکمه زیر کلیک کنید.

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

آموزش سنتور

 

 

آشنايي قدم به قدم سنتور نوازي
آشنايي با تمام نكات سنتور
درس هاي فصل بندي شده در محيط نرم افزاري
نحوه گرفتن مضراب
آموزش روش هاي مختلف نواختن


سنتور يكي از سازهاي موسيقي ايراني است.فرهنگ دهخدا سنتور را اين گونه تعريف كرده است:«از ساز هاي ايراني به شكل ذوزنقه اي كه داراي سيم هاي بسياري است وبه وسله دو مضراب چوبي نواخته مي شود.»
كهن ترين اثري كه از اين ساز بر جاي مانده،از سنگ تراشي هاي آشور وبابليان(559قبل از ميلاد)است.در اين سنگ تراشي ها،صف تشريفاتي كه به افتخار آشوربانيپال بر پا شده مجسم گرديده و سازي كه شباهت زيادي به سنتور امروزي دارد،در ميان آن صف ديده مي شود.
ابوالحسن علي بن حسين مسعودي(مرگ به سال346ه.ق)گذشته نگار نامدار و نويسنده كتاب مروج الذهب در شرح اوضاع موسيقي در زمان ساسانيان،هنگام نام بردن از سازهاي متداول موسيقي ساساني،وا‍ژه سنتور را ذكر مي كند.در كتب قديم و تاليفات ابونصر فارابي وابن سينا نيز نام سنتور چند بار ذكر شده است.

اين ساز از جهبه اي ذوزنقه اي شكل تشكيل شده كه اضلاع آن عبارتند است:بلند ترين ضلع،نزديك به نوازنده و كوتاهترين ضلع وموازي با ضلع قبلي ودور از نوازنده ودو ضلع جانبي با طول برابر كه دوضلع قبلي را به طور مورب قطع مي كند.ارتفاع سطوح جانبي 8 تا10سانتيمتر است.

فروشنده: رایان گستر وردشت

قیمت: 5,500 تومان

درصد :10

روش خرید: برای خرید آموزش سنتور، پس از کلیک روی دکمه زیر و تکمیل فرم سفارش، ابتدا محصول یا محصولات مورد نظرتان را درب منزل یا محل کار تحویل بگیرید، سپس وجه کالا و هزینه ارسال را به مامور پست بپردازید. جهت مشاهده فرم خرید، روی دکمه زیر کلیک کنید.

 

تاریخ: چهار شنبه 12 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

معرفی پیانو و ارگ و کیبورد

 

مقدمه اول:

پیانو کلمه ای ایتالیایی و به معنای آرامش است . پس حالا میتونیم با توجه به معنی این کلمه
بفهمیم که این ساز برای ایجاد آوا و هارمونی آرامش بخش ساخته شده .

ساختار پیانو:

به ساز هایی که دارای صفحه کلید (کلاویه) و هارمونی مجزا می باشند پیانو گفته
می شود.
منشا آوای این ساز سیم  یا مفتول آلیاژ فلز است  پس بهتر است ساز هایی مانند
ارگان وآکوردون و ....  را که دارای صفحه کلید هستند اما صدای آن ها با سیم
ایجاد نمی شود را به خانواده ساز های پیانویی اشتباه نگیریم.

 نکته :
 
میزان اکتاواستاندارد  برای هر پیانو  هفت اکتاو  است  اما  تا چند قرن پیش پیانوهایی
حتی تا    ده اکتاو  هم ساخته شده اند.

نکته 2 :

خانواده پیانو ها به  پنج دسته تقسیم می شود که هریک به دسته های بیشتری تقسیم
می شوند.

1- پیانو های پدال دار     2- پیانو های بدون پدال    3- پیانو های آکوستیک

4- پیانو های الیکتریکال   5- پیانو های لیفت بکاپ



1 .  پیانو های پدال دار :

این پیانو ها به دو شاخه  آکوستیک  و دیجیتال  تقسیم می شوند.
 
هر پیانو متناسب با کارایی خود میتواند  یک تا پنج پدال داشته باشد اما میزان استاندارد    برای  هر پیانو  سه  پدال  است.

 لطفا به پدال های این دو پیانو دقت کنید .

 
   1  پیانو با یک پدال                          2   پیانو با سه پدال

   3  پیانو با پنج پدال

2 . پیانو های بی پدال :

این پیانو ها معمولا دیجیتال هستند  اما برخی از اعضای خانواده پیانو های اکوستیک
مانند هارپسیکورد هم دارای پدال نمی باشند. البته میتوان به اکثرپیانو های دیجیتال
پدال وصل نمود اما هر چیز قانون خاص خود را دارد.
لطفا به تصاویر دقت کنید.

   1یک هارپسیکورد بدون پدال                            2 یک پیانو دیجیتال  بدون پدال



3 . پیانو های آکوستیک  خود به  پنج دسته تقسیم می شوند.

  1. دیواری         2. گرند       3. رویال        4. هارپر      5. لیفت بکاپ


نکته :
 هرگز پیانو رویال را با گرند پیانو اشتباه نگیرید زیرا  پیانو های رویال دارای صدای
بلند تر و کلید های سفت  ترهستند  و نسبت به گرند پیانو ها طول بلند تری دارند.

برای آشنایی بیشتر به تصاویر دقت نمایید.

یک گرند پیانو                                   یک پیانو دیواری

یک پیانو هارپر                                   یک پیانو رویال
  


پیانو های الکتریکال :

این پیانو ها  از هر نظر بهتر از پیانو های آکوستیک هستند زیرا 1 خیلی متنوع اند
2. فضای کمتری اشغال میکنند    3. به کوک کردن احتیاج ندارند
4.میتوان تعداد پدال آن هارا افزایش داد     5. کلید های نرم تری دارند
6. قابل استفاده با هدست و انواع باند های صدا هستند   7. ارزان تر هستند
8. دارای حق انتخاب چندین نوع صدای پیانو هستند مثل ( رویال . گرند و...)
9. اغلب دارای صفحه نمایش نت هستند. 10. قابل اتصال به کامپیوتر هستند

نکته :
فقط تنها اشکال آنها این است که نمیتوانند صدای چکش پیانو یا حس واقعی فشار دادن
کلاویه پیانو های اکوستیک را به شما بدهند.

به تصاویر دقت کنید

یک گرند پیانو دیجیتال                                  یک پیانو دیواری دیجیتال

پیانو های لیفت بکاپ :

 این پیانو ها از رده  خارج شده اند ودیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند.
در این پیانو ها به جای اینکه از کنار باز شود از جلو باز می شود. و دو پدال دارند.

تاریخ: سه شنبه 11 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

معرفی ارگ و کیبورد

 

اولین   ارگ  جهان در سال 1689 میلادی  توسط  فردی بنام  بنجامین سیمون  موسیقیدان اتریشی ساخته شد .
او توانست با وصل کردن سازهایی مانند ابوا  و فلوت  که سازهای بادی هستند به یک سیم و تلمبه که باعث میشد هوا به داخل آن ها جریان پیدا کند مقدمات ساخت یک ساز
رافراهم کند و با وصل کردن سیم ها حلزونی مخصوص به یک سر تلمبه ها و سردیگر
   آن به چند صفحه کلید روی هم قرار گرفته این ساز را بسازد.
این ساز به علت اینکه شباهت بسیار زیادی به ساز  ارگان  داشت اما ساختار متفاوتی
داشت ارگ نامیده شد سپس در سال 1970 ارگ هایی با امکانات بیشتر و با استفاده
از جریان برق ساخته شدند و هر روز در حال پیشرفته تر شدن هستند.

نکته اول :

- میزان اکتاو استاندارد برای  یک ارگ  (پنج اکتاو است) .
- ارگ ها می توانند صدای انواع ساز هارا تولید کنند.
 
نکته دوم :

به کیبورد هایی که میتوانند با استفاده از جریان برق  صداهایی  ماورایی تولید کنند
که ساز مشخصی برای تولید آن ها وجود ندارد  سنتری سایزر  گفته می شود.

بهترین کیبورد های تا به امروز تولید شده :





- کیبورد  پی ای 800
- کیبورد پی ای 80
- کیبورد پی ای 50



 

تاریخ: سه شنبه 11 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

شروع آموزش

آموزش اصلی :

  اکتاو : به فاصله یک گروه نت اصلی تمام پرده که هفت عدد هستند با هفت نت اصلی

دیگر یک اکتاو گفته می شود که در هر اکتاو نت ها عیننا تکرار میشوند و فقط درمیزان

زیر و بم  بودن با هم تفاوت دارند.

به نمودار شصتی زیر توجه کنید:

اگر مانند تصویر بالا تمامی کلید های مشکی را پنج تا پنچ تا دسته بندی کنیم

توجه ( دقیقا مثل شکل بالا باشد) زیر این کلید ها از چپ به راست نت های

اصلی سفید تمام پرده قرار دارند و ما به هر دسته یک اکتاو میگوییم .

شکل بالا یک اکتاو را نشان می دهد.

 مثل همیشه!  اگه پیانو دارید هیچی اما اگه ارگ دارید دکمه تاچتون رو روشن کنید و

روی درجه آخر بزارید (یعنی در هر حال سفت باشه)!

چون من نمیتونم اینجا واستون صدای مترو نوم  در بیارم  خودتون ازآخرین کلید

 سمت چپ با فاصله 4 ثانیه چهار 4 ثانیه  با دست چپتون ( تاکید میکنم  : دست چپ)

به صورت عمودی و با قدرت یکنواخت شروع به فشار دادن کلاویه های تمام پرده

کنید و درصورتی که پیانو دارید از پدال سمت راست برای کشیدن صدا تا 4 ثانیه

بعد استفاده کنید و اگر فاقد پدال هستید دست خود را تا 4 ثانیه بعد روی کلید ها نگه

دارید.  قاعدتا این کار برای پیانو 216 ثانیه طول خواهد کشید و برای ارگ 180 ثانیه.

این کار را  هر روز  قبل از شروع انجام دهید زیرا باعث میشود تعادل دست چپ شما

در هنگام سفت بودن یا دیر بالا آمدن کلاویه  تعادل خود را حفظ کند.

( اگه سوال دارید داخل نظرات ثبت کنید)

 خوبه!

حالا برای اینکه یکم به کارتون علاقه مند بشید من یه آهنگ ساده بهتون  آموزش میدم.

لطفا به عکس دقت کنید.




حالا شماره هایی رو که میگم فشار بدید (شروع)>> 6 6 7 8 8 7 6 5 4 4 5 6 6 55 / یکم مکث/ دوبار (شروع)>> 6 6 7 8 8 7 6 5 4 4 5 6 4 4
/ یکم مکث/ (ادامه)>> 5 5 6 4  5 6 7 6 4 5 6 7 6 5 4 5 1
/یکم مکث / (پایان)>> 6 6 7 8 8 6 5 4 4 5 6 4 4

  این سمفونی شماره 9 بتهوون بودش .  (ode to joye) .

بعدا نت مبتدی این سمفونی رو در اختیارتون قرار خواهم داد بعدش که  دستتون دیگه

راه  افتاد خودم نت اصلی و حرفه ایشو که بعید میدونم بتونین بزنین واستون میزنم

تاریخ: سه شنبه 11 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

آموزش قدم به قدم نواختن پیانو با Teach Yourself to Play Piano

Teach Yourself to Play Piano نام مجموعه نرم افزاری می باشد که به طور بسیار ساده و قدم به قدم به شما یاد خواهد داد تا چگونه این ساز بسیار دلنشین را بنوازید. اشخاص مبتدی در تمامی سنین ، مکان نت ها را در سرتاسر پیانو ، چگونگی قرار گیری دستان بر روی پیانو و طریقه آکورد گیری ، تمامی ریتم های پایه و اساسی ، و چگونه نواختن ساز با تمامی احساس را یاد خواهند گرفت. از ویژگی های این مجموعه می توان به این مورد اشاره کرد که حرکت دستان شما و دقت در هنگام نوازندگی شما ، همانطور که با درس های این مجموعه پیش می روید ، بیشتر خواهد شد و تکنیک های درست و به جای موسیقی برای این ساز را فرا خواهید گرفت. آموزش قدم به قدم پخش آهنگ به شما یاد خواهد داد تا آهنگ را همانگونه که می باشد اجرا کنید ، چگونه سرعت نواختن را تغییر دهید ، قدرت دستان خود بر روی ساز را بر روی نت های مختلف تنظیم نمایید و اجرای نواخته شده ی خود را ظبط نمایید. این نرم افزار بی نظیر هم برای سیستم عامل ویندوز و هم سیستم عامل مکینتاش اجرا می شود. شما از هم اکنون می توانید این نرم افزار بی نظیر را به صورت کاملا رایگان و با لینک مستقیم از وبسایت دانلودها دریافت نمایید.

 

 

  دانلود:

دانلود پارت ۱:             Rapidshare    Mediafire    Direct Link

دانلود پارت ۲:             Rapidshare    Mediafire    Direct Link

 

تاریخ: سه شنبه 11 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

نحوه كوك كردن گيتار

چگونه گیتارمان را خودمان كوك كنیم ؟

کوک کردن گیتار یکی از مباحث مهم در گیتار هست.شما باید یه گیتار کوک شده داشته باشید تا از همون پایه با صدای درست نت ها آشنا بشید.پس نباید به سادگی ازش گذشت.کوک کردن گیتار روشهای مختلفی داره که عبارتند از:

     1- تیونر:دستگاه کاملی برای کوک گیتار ه و همه جا و توی همه موزیک استورها پیدا می شه.

     2- دیا پازون: این وسیله صدای 6 تا سیم آزاد گیتار رو به شما میده و شما میتونید با شل و سفت کردن سیم ها اونها رو با نت مربوطه تطابق بدید.

     3- روش گوشی: این روش رو بیشتر اونهایی که گوش قوی دارند وچند سال با گیتار کار کردن استفاده میکنند

     4-روش کوک کردن یک سیم بر مبنای سیم قبلش: تو این روش ما باید صدای سیم ششم(نت آزاد می) رو بشناسیم.دراین روش ما سیم ششم گیتار(یعنی بالایی) را فرضی  کوک میکنیم(طوری که صدای می بدهد)

برای کوک کردن سیم پنجم، از اونجایی که سیم پنجم گیتار(یعنی سیم دومی از بالا)با باره پنجم سیم ششم، هم صدا هست  این دو را با هم به صدا در می آوریم  و سیم  پنجم را شل وسفت میکنیم تا با باره پنجم سیم ششم هم صدا بشه.

برای کوک کردن سیم چهارم هم به همین روش ، باره پنجم سیم پنجم را با سیم آزاد چهارم هم صدا میکنیم

برای کوک کردن سیم سوم ، باره پنجم سیم چهارم را با سیم  آزاد سوم هم صدا میکنیم.

برای کوک کردن سیم دوم ، باره چهارم سیم سوم را با سیم آزاد دوم هم صدا میکنیم.

برای کوک کردن سیم اول، باره پنجم سیم دوم را با سیم آزاد اول هم صدا میکنیم

 5-نرم افزارهای مختلف: نرم افزارهای زیادی جهت کوک گیتار وجود داره از جمله مینی تیونر که  لینک اون رو برای دانلود میذارم ،ضمناً حجم خیلی کمی هم داره و به راحتی دانلود میشه.

 

                دانلود نرم افزار لینک
 

 

 

 

نحوه کار با نرم افزار مینی تیونر : 6 نت در این نرم افزار قرار داره که از سمت چب به راست برابر با سیمهای گیتار از بالا به پایین میشن.

 

Eسمت چپ    سیم ششم گیتاره

 

A     سیم پنجم گیتاره

 

D    سیم چهارم گیتاره

 

G    سیم سوم گیتاره

 

B    سیم دوم گیتاره

 

E سمت راست   سیم اول گیتاره

 

شما برای کوک گیتار با این نرم افزار نیاز به یه میکروفون ساده دارید، میکروفون رو وصل کنید و روش  زیر رو انجام بدید:

برای کوک کردن سیم ششم (اولی از بالا) : روی نت E سمت چپ کلیک کنید ومیکروفون رو جلوی سیم ششم گرفته و به آرامی به سیم ششم ضربه بزنید ، اگه مثلث سمت راست نرم افزار روشن شد یعنی اینکه سیم شما خیلی سفته وباید اون رو شل کنید  تا به نقطه وسط برسه. حالا اگه مثلث سمت چپ نرم افزار روشن شد یعنی سیمتون شله وباید اون رو سفت کنید تا به نقطه وسط (0) برسه.

برای کوک سیم پنجم(دومی از بالا) هم دقیقاً همین عملیات بالا رو انجام بدید فقط با این تفاوت که روی نت A کلیک کنید.

برای کوک مابقی سیمها هم به همین روش پیش برید.

تاریخ: سه شنبه 11 بهمن 1390برچسب:,

ارسال توسط محمد مهدي

آخرین مطالب

گیتار

دف در موسیقی ایرانی

شش در ویولون

با خنیا گران خیال_ بخش اول) مروری بر آثار و زندگی استاد غلامحسین بیگجه خانی

سوالات رایج در زمینه آموزش موسیقی

اصول نگهداری و مراقبت از ساز تار

ساز نی

آیا موسیقی ایرانی علمی است ؟

صد سال نی ( گزیده ای از قطعات نی در قرن معاصر )

معرفی ساز نـــی

بررسی ساز نی

معرفی ساز نی

دانلود رایگان نت دف مناسب برای تمام سطوح دف نوازی

وزن خوانی یادیاری وکاربرد آن در موسیقی-ایقاع و اتانین

ذکرهای دف نوازی

دانلود تكنوازي سه تار

دانلود آلبوم زبان تار از استاد جلیل شهناز

چگونه تمرین کنیم؟؟؟؟؟؟؟؟؟

مقدمه

انتخاب پیانو متناسب با شرایط شما

آرشیو مطالب

فروردين 1394

ارديبهشت 1393

دی 1391

تير 1391

اسفند 1390

بهمن 1390

پيوند هاي روزانه

ماهنامه هنر وموسيقي

به موزيك

آسيا موزيك

حمل ماینر از چین به ایران

حمل از چین

پاسور طلا

الوقلیون

امکانات جانبی

ورود اعضا:

	نام :
	وب :
	پیام :
	2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 27
بازدید دیروز : 3
بازدید هفته : 88
بازدید ماه : 76
بازدید کل : 31574
تعداد مطالب : 65
تعداد نظرات : 9
تعداد آنلاین : 1

Alternative content